Radiaal tunnel syndroom, posterior interosseous syndroom (PIN), radial tunnel syndrome, posterior interosseous nerve syndrome

Samenvatting

• Klachtenbeschrijving: Radiaal tunnelsyndroom ontstaat wanneer de nervus radialis, een belangrijke zenuw in de arm, bekneld raakt bij de elleboog. Dit leidt tot pijn in de arm en zwakte in de hand, wat soms resulteert in een 'dropping hand' waarbij de hand en vingers niet goed kunnen strekken.
• Ontstaanswijze: Het kan ontstaan door verschillende factoren, zoals ongevallen, veelvuldig dezelfde bewegingen maken, unieke anatomische kenmerken, ontstekingen, of slijtage door veroudering.
• Symptomen: Typische symptomen zijn pijn en tintelingen aan de buitenkant van de elleboog, krachtsverlies in de hand, pijn die erger wordt 's nachts, en beperkingen in bewegingen.
• Diagnose: De diagnose wordt gesteld op basis van de symptomen en kan worden bevestigd door middel van een elektromyogram (EMG).
• (Zelf)behandeling en herstel: De behandeling kan variëren van conservatieve methoden zoals rust en pijnmanagement tot het dragen van een brace. In ernstige gevallen kan een operatie nodig zijn, gevolgd door fysiotherapie voor optimaal herstel.

Beschrijving van de aandoening

Het radiaal tunnel syndroom wordt gekenmerkt door een beklemming van een zenuwtak van de nervus radialis. Deze zenuw verloopt langs de achterkant van de bovenarm en strekt zich uit naar de boven-buitenzijde van de onderarm, waarbij het vertakkingen naar diverse arm- en handspieren heeft. De beknelling vindt plaats in de radiale tunnel, gelegen aan de buitenzijde van de elleboog, tussen de spieren of banden van de onderarm. Klachten die vaak geassocieerd worden met deze aandoening omvatten verminderde kracht en het optreden van een 'dropping hand', vooral merkbaar bij het aanspannen van de strekspieren, zoals bij het maken van een vuist, of het draaien van de onderarm. Het radiaal tunnel syndroom beïnvloedt de functionaliteit van de hand en kan vergelijkbare symptomen hebben als andere armgerelateerde aandoeningen. Radiaal Tunnel Syndroom (RTS) is een zeldzame aandoening, vooral voorkomend bij mensen tussen de 30 en 50 jaar, en vaker bij vrouwen dan bij mannen. Elk jaar krijgt slechts 0,003% van de algemene bevolking te maken met compressie van de oppervlakkige radiale zenuw. RTS wordt vaak gemist of verkeerd gediagnosticeerd als laterale epicondylitis (tenniselleboog) vanwege vergelijkbare symptomen.

Uitleg afbeelding: Deze afbeelding richt zich specifiek op de nervus radialis, een van de drie primaire armzenuwen. Het illustreert hoe beknelling van deze zenuw kan leiden tot radiaal tunnel syndroom, wat resulteert in een fenomeen bekend als 'dropping hand'.

Radiaal Tunnel Syndroom en Tennisarm

De klachten en symptomen van radiaal tunnel syndroom en een tennisarm vertonen aanzienlijke overeenkomsten, wat de diagnose tussen deze twee aandoeningen soms moeilijk maakt. Hoewel het radiaal tunnelsyndroom minder vaak voorkomt dan een tennisarm, is het belangrijk om de tekens nauwkeurig te lezen en te interpreteren. Bij twijfel over de specifieke aandoening is het raadzaam contact op te nemen met een medisch professional voor een juiste diagnose en behandeling.

Wartenberg syndroom

Bij het Wartenberg syndroom is de sensibele (gevoels)tak van de armzenuw bekneld tussen de onderarmspieren. Dit resulteert in een tintelend en doof gevoel aan de bovenzijde van de hand, vaak gepaard gaand met pijn. Kenmerkend voor dit syndroom is dat er geen sprake is van spieruitval of krachtsverlies. Deze specifieke symptomen onderscheiden het Wartenberg syndroom van andere zenuwgerelateerde aandoeningen in de arm en hand.

Andere vergelijkbare aandoeningen

Bij het beoordelen van symptomen die duiden op radiaal tunnel syndroom, is het van belang om ook aanverwante aandoeningen in overweging te nemen naast bovenstaande twee. Dit omvat het carpaal tunnelsyndroom en het cubitale tunnelsyndroom, die beide vergelijkbare symptomen in hand en arm kunnen veroorzaken. Pronator teres syndroom, dat symptomen in de onderarm geeft, en tendinitis in de bovenarm spieren moeten ook worden overwogen. Verder zijn Thoracic Outlet Syndroom (TOS) en cervicale wervelkolom aandoeningen relevant, evenals overbelastingsletsels in de onderarm zoals een tennisarm. Een gedetailleerde diagnose is essentieel om deze aandoeningen nauwkeurig te onderscheiden en de juiste behandeling in te zetten.

Ontstaanswijze

• Trauma: Een ongeluk of val kan directe schade aan de zenuwen veroorzaken.
• Repetitieve bewegingen: Herhaaldelijke activiteiten zoals het draaien van de onderarm bij het openen van potten of het aandraaien van schroeven kunnen leiden tot een verhoogde spierspanning (hypertonie).
• Zenuwirritatie en -beknelling: De verhoogde spierspanning kan zenuwen irriteren. Dit kan op verschillende plaatsen in de arm leiden tot zenuwbeknelling.
• Anatomische variaties: Soms kunnen individuele anatomische verschillen, zoals een smalle doorgang voor zenuwen, bijdragen aan de kans op zenuwbeknelling.
• Ontstekingen en zwellingen: Ontstekingen in de buurt van zenuwen, veroorzaakt door blessures of medische aandoeningen, kunnen ook zenuwbeknelling veroorzaken.
• Leeftijd en slijtage: Ouder worden en de natuurlijke slijtage van weefsels kunnen de kans op zenuwbeknelling verhogen, vooral bij degeneratieve aandoeningen zoals elleboog artrose en reumatoïde artitis.

Symptomen

• Pijn en tintelingen: Voornamelijk aan de boven- en buitenzijde van de elleboog.
• Krachtsverlies: Verminderde kracht in de onderarm en hand, waardoor activiteiten moeilijker worden.
• Provocerende bewegingen: Verergering bij het draaien van de onderarm naar buiten, zoals bij het gebruik van een schroevendraaier of het openen van een potdeksel.
• Verhoogde spierspanning: In de spieren van de onderarm, net onder de elleboog.
• Tintelingen in de hand: Vooral aan de bovenzijde van de hand.
• Gevoelloosheid: In de arm of hand, wat kan leiden tot verminderde gevoeligheid.
• Uitstraling van pijn: Pijn of tintelingen kunnen uitstralen naar andere delen van de arm.
• Nachtpijn: Verergering 's nachts, door druk op de aangedane arm tijdens het slapen.
• Beperkte bewegingsvrijheid: Moeite met het uitvoeren van bepaalde bewegingen vanwege pijn of stijfheid.
• Zwakte in specifieke spiergroepen: Afhankelijk van de locatie van de zenuwbeknelling, kunnen bepaalde spiergroepen in de arm zwakker worden.
• Veranderingen in huidtextuur of kleur: In sommige gevallen kan de huid over de getroffen gebieden van textuur of kleur veranderen.

Diagnose

Voor het stellen van de diagnose Wartenberg syndroom wordt voornamelijk vertrouwd op de klachten en symptomen die de patiënt ervaart. Een kenmerkend teken is dat de herkenbare klachten, zoals tintelingen en doofheid, optreden wanneer de betreffende zenuw op rek wordt gebracht. Deze reactie maakt de diagnose aannemelijk. Voor een meer bevestigende diagnose kan een EMG (elektromyografisch onderzoek) of electromyogram uitgevoerd worden. Bij Wartenberg syndroom treedt er geen uitval van handspieren op, wat een belangrijk onderscheid is met andere aandoeningen waarbij een 'dropping hand' en een doof gevoel in bepaalde huidgebieden kunnen voorkomen. Deze specifieke symptomen worden geïllustreerd in de bijgevoegde afbeeldingen.

Vergelijkbare aandoeningen

Bij het onderzoeken van klachten die wijzen op pronator teres syndroom, is het belangrijk om ook andere vergelijkbare aandoeningen in overweging te nemen. Dit zijn onder andere het carpaal tunnelsyndroom, dat soortgelijke symptomen in de hand veroorzaakt, en het cubitale tunnelsyndroom, dat de elleboogzenuw beïnvloedt. Ook radiaal tunnelsyndroom en peesontstekingen in de bovenarm kunnen lijken op pronator teres syndroom. Aandoeningen zoals Thoracic Outlet Syndroom (TOS), nekproblemen die de zenuwen in de arm kunnen beïnvloeden zoals een nekhernia, en spierblessures in de onderarm zijn ook belangrijk om te onderscheiden voor een juiste diagnose. Een zorgvuldige evaluatie is cruciaal om deze aandoeningen van elkaar te scheiden.

(Zelf)behandeling en herstel

• Conservatieve aanpak en pijnmanagement: Voor het effectief behandelen van radiaal tunnelsyndroom is het vermijden van pijnlijke bewegingen en het nemen van relatieve rust essentieel. Zorg voor voldoende rustpauzes, maar blijf binnen de pijngrenzen bewegen voor een goed herstel. Gebruik pijnstillers zoals ibuprofen of paracetamol op medisch advies om pijn te beheersen en het herstelproces te ondersteunen.
• Prognose: Gemiddelde hersteltijd is ongeveer 6 maanden, maar dit kan variëren afhankelijk van de ernst en de specifieke behandeling.
• Brace of arm sleeve bij radiaal tunnelsyndroom: Het gebruik van een elleboog brace kan een effectieve behandeling zijn voor radiaal tunnelsyndroom. Deze ondersteunende hulpmiddelen helpen de pols en onderarm in een neutrale positie te houden, verminderen de druk op de radiale zenuw en verlichten vooral 's nachts symptomen. Het is belangrijk om een goed passende brace of arm sleeve te dragen voor maximaal comfort en effectiviteit.
• Chirurgische optie en post-operatieve zorg: Chirurgische decompressie wordt overwogen bij aanhoudende en ernstige symptomen van zenuwbeknelling die niet reageren op conservatieve behandeling. De operatie, gericht op het vrijleggen van de beknelde zenuw, wordt gevolgd door een zorgvuldige postoperatieve zorg. Deze zorg omvat het volgen van specialistische aanbevelingen, waaronder adequate rust en een geleidelijk revalidatieproces, cruciaal voor een effectief herstel.
• Fysiotherapie en oefeningen: Zowel tijdens de conservatieve behandelfase als na een chirurgische ingreep is het raadzaam een fysiotherapeut te consulteren voor gespecialiseerd advies. De behandeling kan bestaan uit het toepassen van neurodynamische technieken, het aanbrengen van tape en het uitvoeren van specifieke, op jouw situatie afgestemde oefeningen. Je hebt de mogelijkheid om zelfstandig te trainen met een op maat gemaakt schema of om te kiezen voor begeleide sessies in de praktijk. Met onze 'BehandelaarWijzer' vind je eenvoudig een gekwalificeerde zorgprofessional die aansluit bij jouw herstelbehoeften, zodat je de behandelmethode kunt kiezen die het beste bij je past voor een effectieve revalidatie.
• Optimaliseer je thuisworkout: Voor effectieve trainingen adviseren we:
  • Crosstrainer
  • Roeiapparaat
  • Oefenmat
  • Oefenbal 
  • Weerstandsbanden
  • Halterbank
  • Verstelbare dumbbellset

• Acupunctuur: Sommige patiënten vinden verlichting van symptomen door acupunctuur, die kan helpen bij het verminderen van pijn en het verbeteren van de zenuwfunctie.
• Belang van techniek en materiaal bij sportactiviteiten: Voor het voorkomen van blessures tijdens sportactiviteiten is het essentieel om de technieken en het gebruikte materiaal kritisch te evalueren, vooral als deze overbelasting en klachten kunnen veroorzaken. Correcte techniek en passend materiaal zijn cruciaal om herhaling van blessures te voorkomen. Het maken van aanpassingen op deze gebieden kan een aanzienlijk verschil maken in het verminderen van overbelasting. Overweeg ook het gebruik van een arm sleeve voor extra steun en verbeterde doorbloeding, of polsbanden voor steun bij zwaardere belasting, om blessures te helpen voorkomen.
• Gezonde leefstijl: Verbeter je leefstijl door gezond te eten, voldoende te bewegen, voldoende rust te nemen om te ontstressen een goed slaappatroon te onderhouden en een gezond gewicht na te streven. Dit bevordert niet alleen het herstel maar ook de algehele gezondheid. Meer hierover lees je [hier] of bekijk de beschikbare e-learning.