Lymfoedeem, lokale vochtophoping, vasthouden van lymfevocht, lymphedema, lymphatic fluid retention, localized fluid accumulation
Samenvatting
- Klachtenbeschrijving: Lymfoedeem in de elleboog en onderam kenmerkt zich door ophoping van vocht en eiwitten, vaak door een disbalans in de regulatie van lichaamsvocht.
- Ontstaanswijze: Ziektes, medicatie en elleboogoperaties kunnen het lymfestelsel verstoren, wat tot lymfoedeem leidt.
- Symptomen: De belangrijkste symptomen zijn zwelling, pijn en beperkte mobiliteit in de elleboog, pols en vingers. Vrouwen tussen 18 en 35 jaar lopen een verhoogd risico, vaak als gevolg van hormonale veranderingen en zwangerschap.
- Diagnose: Gebaseerd op symptomen en onderzoek, soms met tests om lymfevaten en -knopen te evalueren.
- (Zelf)behandeling en herstel: Aanpakken variëren van therapie, hulpmiddelen zoals compressieproducten, leefstijlaanpassingen tot mogelijke chirurgische interventies.
Beschrijving van de aandoening
Lymfoedeem bij de elleboog en onderam wordt gekenmerkt door een opeenhoping van vocht en eiwitten, vaak vanwege een verstoring in de lichaamsvochtregulatie. Factoren zoals ziektes, medicatie en elleboogoperaties kunnen hieraan bijdragen. Het centrale element hierbij is het lymfestelsel, een essentieel netwerk dat lymfe zuivert en naar de bloedsomloop leidt. Wanneer dit netwerk, met name in de elleboog, verstoord raakt, kunnen symptomen zoals zwelling en pijn optreden. Opmerkelijk is dat hoewel lymfoedeem de hele arm kan beïnvloeden, soms alleen de elleboog en onderam wordt getroffen, vooral bij vrouwen tussen 18 en 35 vanwege hormonale schommelingen en zwangerschap. Wereldwijd ervaart zo'n 1-2% van de bevolking symptomen gerelateerd aan lymfoedeem.
Uitleg afbeelding: Hoewel de afbeelding het onderbeen en de voet toont, kunnen vergelijkbare kenmerken ook rond de elleboog en onderam verschijnen.
Ontstaanswijze
- Aangeboren lymfoedeem:
- Afwijking in het lymfevaatstelsel.
- Kan familiaire aanleg hebben, maar meestal niet erfelijk.
- Bij defecte lymfeknopen kunnen problemen ontstaan:
- Ernstige problemen kunnen al vanaf de geboorte aanwezig zijn.
- Klachten manifesteren zich vaak in beide benen en voeten.
- Mogelijke oorzaken:
- Te weinig lymfevaten aanwezig.
- Lymfevaten zijn te smal of te breed.
- Verworven lymfoedeem:
- Komt niet vanaf de geboorte voor.
- Kan ontstaan door:
- Bestraling.
- Operatie.
- Infectie.
- Medicijngebruik.
- Trauma dat lymfevaten of lymfeknopen beschadigt.
Terug naar bovenLymfoedeem bij kankerpatiënten
Lymfoedeem is een vaak voorkomend gevolg bij patiënten die voor kanker zijn behandeld. Het kan ontstaan door diverse factoren. Een tumor kan bijvoorbeeld druk uitoefenen op het lymfestelsel, bestraling kan er schade aan toebrengen, of bij operaties kunnen lymfeklieren worden verwijderd, wat de werking van het lymfestelsel beïnvloedt. Door deze verstoringen in het lymfestelsel kan lymfoedeem optreden. Het is belangrijk om hier alert op te zijn en bij klachten tijdig advies of behandeling te zoeken.
Symptomen
- Zwelling:
- Kan in één of meerdere lichaamsdelen optreden.
- Vaakst waargenomen in armen/handen en benen/voeten.
- Kan plotseling of geleidelijk optreden.
- Gewaarwordingen:
- Zwaar gevoel in het getroffen gebied.
- Lokale vermoeidheid.
- Pijn rondom het aangedane gebied, variërend van mild tot intens.
- Mogelijke tintelingen door afknelling of zenuwirritatie.
- Warmte of koelte in het getroffen gebied.
- Bewegingsbeperkingen:
- Beperkingen in bewegen en belasten.
- Mogelijk krachtsverlies.
- Stijfheid van het getroffen gebied.
- Huidafwijkingen:
- Verharding van de huid.
- Ontstaan van knobbels of blauwe plekken.
- Vorming van vochtblaasjes.
- Verkleuring van de huid (roodheid of bleekheid).
- Schilfering of droogheid van de huid.
- Complicaties:
- Infecties.
- Verdikking van de huid waardoor open wonden of zweren kunnen ontstaan.
- Temperatuurschommelingen in het getroffen gebied.
- Verhoogde gevoeligheid voor kneuzingen.
- Overige symptomen:
- Verminderde mobiliteit of functionaliteit van het getroffen gebied.
- Verhoogde spanning of stress door het ongemak.
- Veranderingen in lymfecirculatie.
- Afname van de elasticiteit van de huid.
Diagnose
Bij het vermoeden van lymfoedeem wordt de diagnose doorgaans gesteld op basis van de patiënt zijn klachten, de ontstaanswijze en het beloop van de symptomen. Tijdens het lichamelijk onderzoek wordt speciale aandacht besteed aan het aangetaste gebied, waarbij het lymfeoedeem wordt onderverdeeld in 'pitting' (indrukbaar) en 'non-pitting' (niet-indrukbaar) oedeem via de Test van Godet. Hierbij wordt bij indrukking gekeken of er een tijdelijk putje in de huid ontstaat of dat de huid hard blijft. Verder wordt de huid tussen de tweede en derde vinger of teen geëvalueerd; als deze strak staat en niet kan worden opgetild, is dit een indicatie voor lymfoedeem. Soms is voor een definitieve diagnose aanvullend onderzoek zoals lymfescintigrafie vereist, waarbij met een radioactieve stof de lymfeafvoer in beeld wordt gebracht.
Terug naar boven(Zelf)behandeling en herstel
- Consulteer een oedeemtherapeut & praktische tips:
- Maak een afspraak bij een gespecialiseerde oedeemtherapeut voor deskundige behandeling en effectieve lymfedrainage. Zelfs bij afwezigheid van directe verbetering is consistente therapie van belang. Regelmatige, zij het minder frequente, sessies zijn noodzajelijk voor langetermijnbeheersing van klachten. Vind de juiste expert met onze BehandelaarWijzer.
- Gebruik van tape-technieken door een fysiotherapeut kan soms bijdragen aan lymfedrainage. Voor een gezonde lymfestroom is het bovendien aan te raden om ruimere en niet te strak zittende kleding te dragen.
- Dagelijks gebruik van een crosstrainer of roeiapparaat stimuleert de vochtafvoer en verbetert de bloedcirculatie in de benen.
- Leefstijl en voeding:
- Bewegen en oefenen: Reguliere oefening helpt vocht sneller af te voeren vanwege de pompwerking van spieren. Start hier met een trainingsschema op maat.
- Verbeter je thuisworkout: Voor effectieve thuisworkouts bevelen we aan:
- Leefstijlverbetering: Heb je een ongezonde leefstijl of overgewicht? Verbeter je gezondheid met aanpassingen in voeding, slaap, voldoende vochtinname en beweging. Zo verklein je risico's en bevorder je balans. Wil je je kennis verder verdiepen? Bekijk het [hier], ga direct naar onze e-learning.
- Chirurgische interventie: Als oedeemtherapie niet de verwachte resultaten geeft, kun je overwegen om een chirurgische ingreep te ondergaan. Hierbij worden oedeem, bindweefsel en vetweefsel verwijderd. Het is belangrijk te weten dat na zo'n operatie levenslange nazorg door een oedeemtherapeut vaak nodig is. Overleg altijd eerst met je arts over deze mogelijkheid.
Aanvullende zelfzorg- en productaanbevelingen
- Compressieondersteuning bij lymfoedeem: Bij lymfoedeem kan compressieondersteuning nuttig zijn. Een arm sleeve en drukverband kunnen helpen om pijn te verlichten, bieden extra steun, verminderen zwelling en bevorderen de bloedsomloop.
- Cross taping voor vochtafvoer: Technieken voor cross taping bevorderen de vochtafvoer en activeren de lymfeknopen. Bekijk de zelftape-instructievideo onderaan de pagina voor meer informatie.
- Warmte- en koude therapie: Bij het behandelen van lymfoedeem zijn warmte- en koude therapieën gericht op het beheersen van zwelling en het verbeteren van de circulatie. Koude therapie helpt bij het verminderen van zwelling, terwijl warmtetherapie de lymfestroom stimuleert en spierontspanning bevordert.
- Optimale vitaliteitsmonitoring met gezondheidsgadgets: Door vroegtijdige analyses kun je jouw ideale activiteitsniveau vaststellen en potentiële gezondheidsrisico's verminderen. Krijg directe feedback over je fysieke gesteldheid met tools zoals een:
- Ergonomische houding voor preventie en productiviteit: Zorg voor een ergonomisch ingerichte omgeving, of het nu op het werk, thuis of in de auto is, om een goede lichaamshouding te bevorderen. Dit is van cruciaal belang voor het voorkomen van lichamelijke klachten en het ondersteunen van herstel. Overweeg investeringen in ergonomische producten zoals een:
- Investeren in slaapkwaliteit: Investeer in een kwalitatief matras en kussen voor een optimale nachtrust. Dit vormt de basis voor zowel het voorkomen als herstellen van lichamelijke klachten, waarbij je je lichaam gezond houdt en elke dag energiek start.
- Bloedsomloop stimuleren: Crèmes die de bloedsomloop stimuleren, zoals Varikosette, kunnen verlichting bieden bij zware benen en spataderen.
- Verdiep je in het lymfestelsel: Het boek "Lymfe" biedt waardevolle inzichten en praktische tips, inclusief recepten en een specifieke yogales voor de lymfeklieren.
- Supplementen: Overweeg Paardenkastanje voor sterkere haarvaten en verminderde zwelling, en groene thee voor zijn ontstekingsremmende effecten.
Belangrijke gebruiksinformatie
Onze informatie en adviezen zijn gebaseerd op actuele en betrouwbare wetenschappelijke studies, erkende richtlijnen en medische boeken. Een overzicht van de gebruikte bronnen vind je in onze referentielijst. Hoewel we zorgvuldig en duidelijk advies bieden, vervangt onze informatie geen persoonlijk medisch advies. Bij twijfel raden we aan gebruik te maken van onze diensten voor persoonlijk advies of een gekwalificeerde zorgprofessional te raadplegen via onze BehandelaarWijzer. Op onze website maken we gebruik van verschillende affiliate links. Dit betekent dat wij een kleine commissie ontvangen als je via deze links iets koopt, zonder extra kosten voor jou. Dit stelt ons in staat om gratis informatie te blijven aanbieden. Bekijk onze algemene voorwaarden voor meer details.
