Letsel binnenband elleboog, ulnair collateraal letsel, elbow medial collateral ligament injury, ulnar collateral ligament injury

Samenvatting

• Klachtenbeschrijving: Letsel aan de binnenband van de elleboog veroorzaakt vaak pijn of instabiliteit, vooral bij activiteiten die intensieve inspanning vereisen, zoals werpbewegingen of bovenhandse sporten.
• Ontstaanswijze: De meest voorkomende oorzaken zijn trauma, zoals een val of klap, en overbelasting bij sporten. Factoren zoals onjuiste houding, stijfheid van het gewricht en repetitieve bewegingen kunnen ook bijdragen aan het letsel.
• Symptomen: Typische symptomen omvatten pijn aan de binnenzijde van de elleboog, bewegingsbeperking, zwelling, specifieke pijn bij bewegingen en gevoeligheid bij aanraking.
• Diagnose: Wordt gesteld op basis van klachten en symptomen, soms ondersteund door beeldvormend onderzoek.
• (Zelf)behandeling en herstel: Bestaat uit relatieve rust, fysiotherapie, oefeningen voor versterking, aanpassing van technieken, chirurgische opties bij ernstig letsel, en algemene leefstijlverbeteringen.

Beschrijving van de klachten

Letsel aan de binnenband van de elleboog uit zich vaak in pijn of instabiliteit, vooral bij activiteiten die intensieve inspanning van het gewricht vereisen, zoals werpbewegingen of bovenhandse sporten. Deze klachten zijn doorgaans het gevolg van trauma of herhaalde overbelasting. De elleboog zelf is een complex gewricht, samengesteld uit de humerus (bovenarm), ulna (ellepijp) en radius (spaakbeen), en wordt gestabiliseerd door het mediale ligament, dat essentieel is voor zijn stabiliteit. De botstructuren dragen voor ongeveer 50% bij aan deze stabiliteit, terwijl de ligamenten, het gewrichtskapsel en de spieren rondom de elleboog zorgen voor de resterende stabiliteit. Het ulnaire collaterale ligament, een sleutelcomponent aan de binnenkant van de elleboog, bestaat uit drie delen die samen zorgen voor de zijdelingse stabiliteit. Een accurate diagnose en effectieve behandeling zijn cruciaal voor het behoud van de beweeglijkheid en gezondheid van de elleboog.

Classificatie van elleboogbandletsels

• Graad 1: Dit is een mild letsel waarbij er sprake is van kleine scheuren in de binnenband. Personen met een graad 1 letsel ervaren gewoonlijk milde pijn en minimale zwelling, en behouden een goede functie van de elleboog.
• Graad 2: Bij een graad 2 letsel is er sprake van een gedeeltelijke scheur van de binnenband. Dit resulteert in matige pijn, zwelling, en soms een verlies van functie of instabiliteit van de elleboog.
• Graad 3: Dit is een ernstig letsel waarbij de binnenband volledig gescheurd is. Bij een graad 3 letsel is er sprake van ernstige pijn, aanzienlijke zwelling, en een aanzienlijke instabiliteit van de elleboog. De functie van de elleboog kan ernstig aangetast zijn.

Uitleg afbeelding: Olecranon = meest voelbare deel ellepijp bij het ellebooggewricht, ulnar collateral ligament = het mediale ligament (binnenband elleboog), posterior bundle = achterste gedeelte, intermediate bundle = middelste gedeelte, anterior bundle = voorste gedeelte, ulnar nerve = nervus ulnaris (zenuw), ulna = ellepijp, radius = spaakbeen, humerus = opperarmbeen.

Ontstaanswijze

• Trauma: Letsels vaak door een val of klap, gekenmerkt door een "knap" of "knoep" geluid, gevolgd door hevige pijn, functiebeperking, en zwelling, soms met blauwkleuring.
• Overbelasting bij bovenhandse sporten: Sporten zoals honkbal, tennis, softbal, en handbal kunnen de elleboog overbelasten.
• Verkeerde houding en techniek: Onjuiste houding of techniek tijdens activiteiten kan tot snellere overbelasting leiden.
• Stijfheid ellebooggewricht: Dit kan de kans op overbelasting van de band verhogen.
• Veelvuldige overbelasting: Regelmatige overbelasting, zoals bij werpen en bovenhandse sporten, kan leiden tot meer speling in de band en afname van de passieve stabiliteit van het gewricht.
• Leeftijdsgerelateerde degeneratie: Slijtage van het gewricht en de ligamenten door veroudering kan ook bijdragen aan letsel.
• Repetitieve bewegingen: Herhaling van dezelfde bewegingen, vooral in beroepen of activiteiten met herhaaldelijke armbewegingen, kan leiden tot overbelasting en letsel.
• Onvoldoende opwarming of training: Het niet adequaat opwarmen of trainen van de spieren rond de elleboog voor activiteit kan de kans op letsel vergroten.
• Onvoldoende rust en herstel: Niet genoeg rust tussen intensieve activiteiten kan de elleboog kwetsbaar maken voor blessures.

Symptomen

• Pijn aan de binnenzijde van de elleboog: Het meest opvallende symptoom, vooral merkbaar bij druk of specifieke bewegingen.
• Bewegingsbeperking: Verminderde mobiliteit van de elleboog, vaak na een trauma.
• Zwelling en blauwkleuring: Zichtbaar rondom de elleboog na een trauma.
• Specifieke pijn bij werpen of slagbewegingen: Vooral bij bovenhandse sporten, optredend tijdens bepaalde fasen van de beweging.
• Felle, stekende pijn bij reiken en strekken: Mogelijk een teken van impingement van structuren zoals kraakbeen of ligamenten in het gewricht.
• Gevoeligheid bij aanraking: De elleboog kan pijnlijk zijn bij directe druk.
• Kraak- of schurende geluiden: Soms hoorbaar bij bewegingen, duidend op mogelijke interne schade.
• Zwakte in de arm of hand: Verminderde kracht of stabiliteit, vooral bij elleboogbelastende activiteiten.
• Uitstralende pijn: Pijn die zich uitbreidt naar de onderarm of hand.
• Moeite met bepaalde handelingen: Zoals het optillen van voorwerpen of fijne motorische taken.
• Gevoelloosheid of tintelingen: Kan optreden in de aangrenzende gebieden, zoals de onderarm of hand.
• Warmte en roodheid: Soms aanwezig bij ontsteking of infectie in het ellebooggewricht.
• Beperking in dagelijkse activiteiten: Problemen met alledaagse handelingen zoals schrijven, typen of het vasthouden van voorwerpen.

Diagnose

De diagnose van elleboogletsels wordt doorgaans gesteld op basis van de gepresenteerde klachten en symptomen. In gevallen waar twijfel bestaat, bijvoorbeeld na een trauma zoals een botbreuk of een gescheurd ligament, kan beeldvormend onderzoek noodzakelijk zijn om dergelijke specifieke letsels uit te sluiten. Het is aan te bevelen om in dergelijke situaties te overleggen met je huisarts voor een gerichte aanpak en eventuele verwijzing naar gespecialiseerde beeldvormende diagnostiek. Deze stap is cruciaal voor een accurate diagnose en het bepalen van de optimale behandeling. 

(Zelf)behandeling en herstel

• Behandeling per gradatie: Bij graad 1 elleboogbinnenband letsels omvat de behandeling rust, ijs, compressie, elevatie, en soms fysiotherapie, met ondersteuning door een mitella. Voor ernstigere graad 2 en 3 letsels zijn langere rustperiodes (vaak met een mitella), uitgebreide fysiotherapie en mogelijk chirurgie vereist.
• Direct na het elleboogbinnenband letsel: Na het oplopen van een elleboogbinnenband letsel en in de post-operatieve fase kan het gebruik van een cold pack, drukverband en pijnstillers effectief zijn om zwelling en pijn te verminderen. Het is cruciaal om de elleboog voldoende rust te geven. Gebruik in de beginfase een mitella om de elleboog te ondersteunen en beweeg de elleboog regelmatig onbelast om stijfheid te voorkomen en het herstel te bevorderen.
• Relatieve rust en extra ondersteuning: Begin met relatieve rust om de beschadigde binnenband de kans te geven te herstellen. Deze periode duurt gewoonlijk tussen de twee en zes weken, afhankelijk van de ernst van de klachten. In de beginfase kan het gebruik van een elleboogbrace, elleboog bandage, of arm sleeve extra steun bieden en het herstelproces bevorderen. Het is echter belangrijk om deze ondersteuningsmiddelen tijdig af te bouwen naarmate het herstel vordert.
• Fysiotherapie en oefeningen: In geval van zwakte, stijfheid of bewegingsbeperking in het ellebooggewricht is het raadzaam een manueel- of fysiotherapeut te bezoeken. De therapeut kan gespecialiseerde behandelingen bieden, zoals mobiliseren van het ellebooggewricht, het aanleggen van een ondersteunende en stabiliserende tape, of kan helpen bij het opstarten van een gespecificeerd oefenschema. Voor het vinden van de ideale expert, kunt u gebruikmaken van onze BehandelaarWijzer. Wilt u liever zelfstandig aan de slag, dan kunt u ons  trainingsschema op maat volgen.
• Optimaliseer je thuisworkout: Voor effectieve thuisworkouts bevelen we aan:
  • Crosstrainer
  • Roeiapparaat
  • Oefenmat
  • Oefenbal 
  • Weerstandsbanden
  • Halterbank
  • Verstelbare dumbbellset
• Correctie van verkeerde technieken: Als klachten ontstaan door verkeerde technieken, zoals bij werpen of bovenhandse slagen bij tennis, overweeg beoordeling en aanpassing door een sportfysiotherapeut.
• Chirurgische opties bij afschering: In geval van afschering, zoals bij een acute avulsie van de binnenband, kan operatief herstel met een botanker nodig zijn. Een andere optie is een operatie om de spiermassa aan de binnenste botknobbel te splitsen en de band te hechten. Overleg met een arts of chirurg is essentieel voor deze beslissing.
• Verbeteren van de leefstijl: Werk aan een gezondere leefstijl om de algehele gezondheid te verbeteren en het risico op diverse gezondheidsproblemen te verminderen. Een evenwichtige balans tussen activiteit en herstel bevordert zowel fysieke als mentale welzijn. Verdere informatie over gezond leven vind je [hier] of begin met de e-learning hieronder.