Tinnitus, oorsuizen, ringing in the ears, ear ringing, buzzing in the ears

Samenvatting

• Klachtenbeschrijving: Tinnitus, ook bekend als oorsuizen, is het ervaren van geluiden die niet van buitenaf komen, zoals piep, suizen of ander geluid, meestal in één of beide oren of vanuit het hoofd. Het treft vooral mensen tussen 45 en 60 jaar oud.
• Ontstaanswijze: Tinnitus kan verschillende oorzaken hebben, zoals gehoorschade, veroudering, letsel, medicijnen, oorproblemen, en meer.
• Symptomen: Symptomen van tinnitus omvatten suizend geluid, locatie in het oor of hoofd, diverse geluiden, gehoorverlies, impact op levenskwaliteit, psychologische belasting en verergering bij stress.
• Diagnose: De diagnose is gebaseerd op symptomen en onderzoeken zoals inspectie van het oor.
• (Zelf)behandeling en herstel: Omvat (orofaciale) fysiotherapie, geluidstherapie, stressvermindering, psychologische ondersteuning en leefstijlaanpassingen. Raadpleeg een specialist voor een gepersonaliseerde aanpak.

Beschrijving van de aandoening

Tinnitus, ook wel bekend als oorsuizen, is het horen van geluiden die niet van buitenaf komen, zoals een piep, suizen, of ander geluid, in één oor, beide oren, of vanuit het hoofd. Dit kan hinderlijk zijn en dagelijkse activiteiten belemmeren. Tinnitus begint meestal tussen het 45ste en 60ste levensjaar en kan levenslang aanhouden. In ongeveer vijf procent van de gevallen is het geluid afkomstig van geluiden in het lichaam (objectieve tinnitus), maar meestal wordt het alleen door de persoon zelf gehoord (subjectieve tinnitus). Het probleem begint meestal in of rond het oor, maar het geluid wordt uiteindelijk in de hersenen gegenereerd, wat "fantoomgeluid" wordt genoemd. Bovendien heeft 80 tot 85% van de mensen met tinnitus ook gehoorverlies, dat de tinnituservaring kan beïnvloeden doordat het de signalen van het oor naar de hersenen verstoort. Ongeveer 15% van de mensen heeft last van tinnitus, maar de impact ervan op individuen varieert sterk.

Somatische tinnitus: De rol van nek en kaak

Somatische tinnitus, waarbij nek en kaak een rol spelen, treft ongeveer 25% van de tinnituspatiënten. Dit type tinnitus kan worden beïnvloed wanneer kaak- en nekbewegingen optreden en wordt vaak geassocieerd met problemen in het temporomandibulair gewricht (TMG). Behandelingen kunnen gericht zijn op het verlichten van spierspanning en het beheren van TMG-aandoeningen voor verbetering van de symptomen.

Afbeelding: Haarcelbeschadiging leidt tot tinnitus door een overactieve auditieve cortex, het deel van de hersenen dat geluidssignalen verwerkt en interpreteert.

Ontstaanswijze

• Gehoorschade door lawaai: Blootstelling aan hard geluid veroorzaakt gehoorschade en tinnitus.
• Veroudering (ouderdomsslechthorendheid): Met de leeftijd slijten de zintuigcellen in het binnenoor, wat kan leiden tot verminderd gehoor en tinnitus.
• Oorbeschadiging door een ongeval: Fysiek letsel aan het oor kan tinnitus veroorzaken.
• Medicijnen en bijwerkingen: Sommige medicijnen veroorzaken binnenoorbeschadiging en tinnitus.
• Schade aan gehoorbeentjes en trommelvlies: Beschadiging hiervan kan tinnitus veroorzaken.
• Verstopping van de gehoorgang: Een verstopping van de gehoorgang door oorsmeer, water of een vreemd voorwerp kan tinnitus veroorzaken.
• Buis van Eustachius-problemen: Een slecht functionerende buis van Eustachius kan drukveranderingen in het middenoor veroorzaken, wat tinnitus kan veroorzaken.
• Oorinfecties: Ontsteking van het oor als gevolg van griep of verkoudheid kan tijdelijke tinnitus veroorzaken.
• Chronische middenoorontsteking: Vaak geassocieerd met tinnitus bij langdurige ontsteking
• Chronische middenoorotsteingntsteking: Vaak geassocieerd met tinnitus bij langdurige ontsteking.
• Otosclerose: Abnormale botgroei in het oor kan tinnitus en gehoorverlies veroorzaken.
• Ziekte van Ménière: De ziekte van Ménière kan tinnitus, gehoorverlies en draaiduizeligheid teweegbrengen.
• Plotselinge doofheid: Snelle gehoorverlies kan worden veroorzaakt door ontsteking, bloeding of een bloedstolsel en gaat vaak gepaard met tinnitus.
• Brughoektumor: Een goedaardige tumor nabij het gehoor- en evenwichtsorgaan kan tinnitus teweegbrengen.
• Hoge bloeddruk: Vernauwde bloedvaten bij het oor kunnen een ruisend of kloppend geluid veroorzaken.
• Spastische spieren: Onwillekeurige trillingen in het middenoor of de keel kunnen tinnitus veroorzaken.
• Luchtwervelingen: Stromingen tussen oor en keel veroorzaken suizende, knappende of borrelende geluiden.
• Kaakgewrichtsproblemen: Problemen met het kaakgewricht, zoals degeneratie of slijtage, kunnen storende geluiden bij kauwen en geeuwen veroorzaken.
• Psychische factoren: Stress, angst en depressie kunnen tinnitusklachten verergeren.
• Psychische aandoeningen: Specifieke psychische aandoeningen, zoals angst- of depressiestoornissen, kunnen tinnitus beïnvloeden en verergeren.
• Aanpassing van de hersenen: Sommige gevallen van tinnitus worden toegeschreven aan de hersenen die zich aanpassen aan gehoorverlies, wat leidt tot het waarnemen van tinnitusgeluiden. Dit inzicht is relevant voor tinnitusonderzoek en behandelingen.

Symptomen

• Suizend geluid: Waarneming van suizend geluid zoals rinkelen, fluiten, zoemen
• Verschillende geluidskenmerken: Variatie in luidheid en toon van tinnitusgeluid.
• Locatie van tinnitus: Kan zich manifesteren in één of beide oren, midden in het hoofd.
• Variabele ernst: Ernst kan variëren van nauwelijks merkbaar tot sterk beïnvloedend.
• Diverse Geluiden: Tinnitusgeluiden variëren, zoals rinkelen, fluiten, piepen.
• Gehoorverlies: Vaak geassocieerd met gehoorverlies en haarcelbeschadiging.
• Variabele Waarneming: Tinnitus varieert afhankelijk van de situatie.
• Impact op levenskwaliteit: Kan de levenskwaliteit negatief beïnvloeden.
• Psychologische belasting: Kan psychologische stress, angst of depressie veroorzaken.
• Verergering bij stress: Tinnitusklachten kunnen verergeren onder stress.

Diagnose

De diagnose van tinnitus is meestal gebaseerd op klachten en symptomen, en een KNO-arts voert doorgaans verschillende onderzoeken uit, waaronder inspectie van het uitwendige oor, microscopisch onderzoek van de gehoorgang, trommelvlies en het middenoor, beoordeling van het kaakgewricht en metingen van de bloeddruk. Gehoortesten met een stemvork en audiometrie worden gebruikt om de gehoordrempel en spraakverstaan te bepalen, terwijl tympanometrie de spanning van het trommelvlies en de druk in het middenoor meet. Indien nodig kunnen aanvullende onderzoeken zoals bloedonderzoek of radiologisch onderzoek worden overwogen om een vollediger beeld te krijgen en mogelijke oorzaken van tinnitus te identificeren.

(Zelf)behandeling en herstel

• Medische hulp zoeken: Raadpleeg je huisarts voor een doorverwijzing naar een specialist indien nodig. Overweeg behandeling van nek- en kaakklachten in samenwerking met een orofaciaal therapeut, huisarts, KNO-arts, audioloog of gnatholoog, omdat deze klachten soms gerelateerd zijn aan tinnitus. Gebruik onze 'BehandelaarWijzer' om een geschikte lokale behandelaar te vinden.
• Tinnitusbeheersing en geluidstherapie: Audiologen en tinnitus-specialisten kunnen helpen bij tinnitusbeheersing door geluidstherapie, waarbij witte ruis, specifieke maskerende geluiden, zachte muziek of aangepaste geluiden worden gebruikt. Tinnitusbeheersingsprogramma's en oefeningen trainen de hersenen om minder aandacht te besteden aan tinnitusgeluiden en zich te concentreren op andere belangrijke aspecten van het leven. Raadpleeg je huisarts voor meer informatie.
• Psychologische ondersteuning: Overweeg cognitieve gedragstherapie bij een psycholoog als tinnitus aanhoudt en aanzienlijke invloed heeft op je dagelijks leven, omdat dit kan helpen bij het omgaan met tinnitusgerelateerde stress. Bovendien kan deelname aan een tinnitus-steungroep of counseling je emotioneel en psychologisch ondersteunen bij het omgaan met tinnitus.
• Stressverminderingstechnieken: Het beoefenen van stressverminderingstechnieken zoals ontspanningsoefeningen en meditatie kan de psychologische impact van tinnitus verminderen.
• Vermijd cafeïne en nicotine: Cafeïne en nicotine kunnen de symptomen van tinnitus verergeren. Probeer cafeïne en nicotine te vermijden of te verminderen als je merkt dat ze invloed hebben op je tinnitus. 
• Behandeling van brughoektumor: In het geval van een brughoektumor zijn er verschillende behandelingsmogelijkheden, waaronder operatie, bestraling, of observatie van de tumor, afhankelijk van de specifieke situatie.
• Leefstijlaanpassingen bij Tinnitus: Voor mensen die last hebben van tinnitus zijn specifieke leefstijlaanpassingen van belang. Hoewel tinnitus niet direct wordt beïnvloed door gewicht of dieet, dragen het handhaven van een gezond gewicht en een evenwichtig dieet bij aan algemene gezondheid, wat het omgaan met tinnitus kan vergemakkelijken. Het vermijden van triggers zoals blootstelling aan harde geluiden is essentieel. Daarnaast kunnen regelmatige, zachte oefeningen specifiek gericht op tinnitus helpen. Voldoende rust en goede hydratatie zijn ook belangrijk. [Lees hier meer over een gezonde leefstijl] en ontdek onze e-learning over dit onderwerp.