Liesklachten, liespijn, liesblessure, adductie gerelateerde liespijn, letsel van de heupadductoren, groin pain, hip adductor injury

Samenvatting

• Beschrijving klachten: Liesklachten, veelal door sport, treffen heupadductoren (spieren die het been naar binnen bewegen) bij de overgang van spier naar pees.
• Ontstaanswijze: Deze klachten kunnen ontstaan door acute letsels, geleidelijke overbelasting, verhoogde spierspanning of bepaalde anatomische variaties.
• Symptomen: Kenmerkende symptomen zijn scherpe of zeurende pijn, stijfheid in de liesstreek en uitstralende pijn naar het bovenbeen. Vaak is er drukgevoeligheid en kan er ongemak optreden bij bepaalde bewegingen, zoals draaien of snel accelereren.
• Diagnose: Voor een accurate diagnose worden symptomen, ontstaanswijze en testresultaten samengevoegd. Beeldvormende diagnostiek helpt andere oorzaken uit te sluiten, terwijl een echo de kwaliteit van pees en spier beoordeelt.
• (Zelf)behandeling en herstel: De aanpak omvat trainingaanpassingen, pijnbeheersing, fysiotherapie, ondersteunende hulpmiddelen zoals bekkenbanden en specifieke oefeningen. Ons op maat gemaakte trainingschema bevordert effectief herstel.

Beschrijving klachten

Liespijn is een veelvoorkomend probleem, vooral bij sporters. Het treft doorgaans de spieren die bekend staan als heupadductoren, zoals de adductor longus, magnus, brevis, pectineus, gracilis en obturatorius externus, gelegen aan de binnenzijde van het bovenbeen. Meestal zijn de adductor longus en gracilis betrokken bij liesblessures, die vaak gelokaliseerd zijn rond de overgang van spier naar pees of bij de aanhechting aan het bot. Deze blessures kunnen ontstaan door ontsteking (tendinitis), verslechtering van de peesstructuur (tendinose) of overrekking van de spier, zelfs (gedeeltelijke) ruptuur als gevolg van letsel. Bij sporters komt liespijn vaak voor, vooral bij voetballers (prevalentie tot 19%). Het herstel duurt meestal minstens één week (40% van de gevallen), met 10% die meer dan een maand nodig heeft. Blessures die langer dan 8 weken aanhouden, worden als langdurig beschouwd. Bij liesklachten zijn adductie (wanneer je been zijwaarts naar binnen beweegt) en abductie (naar buiten) belangrijk. De verantwoordelijke spieren bevinden zich in je lies. Deze kennis helpt je te begrijpen waarom de spieren zo heten en wat dit betekent voor de klachten.

Uitleg afbeelding: Vooraanzicht; Psoas major M = grote lendenspier, Iliacus M = darmbeenspier, inguinal ligament = liesband, adductor magnus M = grote dijadductor, femur = dijbeen, adductor brevis M = korte bovenbeenadductor, adductor longus M = lange dijadductor, gracilis M = slanke spier, piroformus M = peervorminge spier, obturator externus M = buitenste sluitbandspier, pectoineus M = schaambeenkamspier.

Classificatie van spierscheur ernst

Spierblessures kunnen variëren in ernst, van kleine partiële scheuringen tot volledige rupturen. Deze letsels worden als volgt geclassificeerd:

• Graad 1: Een klein aantal spiervezels is gescheurd, wat matige pijn veroorzaakt maar de functie behoudt.
• Graad 2: Hierbij is een aanzienlijk aantal spiervezels gescheurd, wat leidt tot matig functieverlies.
• Graad 3: Bij deze ernstige blessure zijn alle spiervezels gescheurd, wat resulteert in aanzienlijk functieverlies. Dit staat bekend als een 'heupadductoren ruptuur'.

In de meeste gevallen van heupadductoren scheuringen betreft het graad 2 letsels. De adductor longus is de meest kwetsbare spier voor dergelijke scheuringen.

Ontstaanswijze

• Acuut letsel: Liesklachten kunnen plotseling ontstaan na een acuut letsel, zoals een overrekking, val of verkeerde beweging, wat onmiddellijke pijn veroorzaakt.
• Overbelasting: Liesklachten kunnen ook geleidelijk ontstaan door overbelasting. Hierbij begint de pijn meestal na het sporten en kan zich later tijdens activiteiten en in rust manifesteren.
• Verhoogde spierspanning: Chronische liesklachten kunnen het gevolg zijn van verhoogde spierspanning (hypertonie) in de heupadductoren, wat tot overmatige spanning en pijn leidt.
• Herhaalde microtrauma's: Herhaalde microtrauma's, zoals bij sporten met veel draaibewegingen, dragen bij aan het ontstaan van liesklachten.
• Bepaalde medische aandoeningen: Liesklachten kunnen ook veroorzaakt worden door specifieke medische aandoeningen, zoals liesbreuken.
• Anatomische afwijkingen: Afwijkingen in de heupstructuur kunnen het risico op liesklachten vergroten.
• Onbekende oorzaak bij geleidelijke ontwikkeling: Soms ontstaan liesklachten geleidelijk zonder duidelijke aanleiding. De exacte oorzaak is nog onduidelijk, maar factoren zoals beenlengteverschil, voetstand, verkorte en stugge spieren (vaak bij groeispurten) en disbalans in liggende spieren kunnen een rol spelen.

Symptomen

• Pijn in de liesregio: Een vaak opvallend symptoom.
• Pijn bij druk in de liesregio: Vooral voelbaar op aanhechtingspunten en spieren aan de binnenzijde van het bovenbeen.
• Uitstralende pijn: Naar het bovenbeen, soms richting de onderbuik of genitaliën.
• Stijfheid: In de liesregio en bovenbeen.
• Pijn tijdens rekken: Wanneer de aangedane spieren worden uitgerekt.
• Klachten bij beweging: Vooral bij bewegingen waarbij het been naar binnen wordt bewogen en draaien tegen weerstand.
• Verharding en drukgevoeligheid: In de spieren van de liesregio, heup en bil.

Bijkomende symptomen:

• Zwelling: In de liesregio.
• Moeite met lopen: Vooral bij ernstige klachten.
• Veranderingen in looppatroon: Aanpassingen om pijn te vermijden.
• Gevoeligheid voor temperatuurveranderingen: Kou kan de pijn verergeren, warmte kan verlichting bieden.

Bij aanhoudende klachten is professioneel medisch advies aan te raden voor een nauwkeurige diagnose en geschikte behandeling.

Diagnose

Het vaststellen van liesklachten kan soms een uitdaging zijn, maar op basis van symptomen, ontstaanswijze en testresultaten wordt doorgaans een gericht behandelplan opgesteld. Tijdens de diagnosefase kan extra onderzoek worden overwogen, zoals beeldvorming, krachttests, spierpalpatie en bewegingsanalyse. Deze aanpakken helpen om de aard en ernst van de klachten te begrijpen en eventuele onderliggende oorzaken te identificeren. Het uiteindelijke doel is een nauwkeurige diagnose te stellen en een passende behandeling aan te bieden om de klachten te verminderen en herstel te bevorderen. Bij het nemen van diagnostische stappen wordt altijd zorgvuldig gekeken naar de situatie van de patiënt. Bezoek een fysiotherapeut of maak gebruik van onze online fysiotherapie (videoconsult) voor deskundig advies.

Liesbreuk?

Een liesbreuk is een uitpuiling van buikinhoud zoals vet of darm, vooral merkbaar bij hoesten, tillen of persen. Niet elke breuk vereist direct chirurgie, maar bij intensieve pijn of beklemming is behandeling aanbevolen. Een liesbreukband kan tijdelijk verlichting geven. Test thuis door te hoesten of krachtig tegen je gesloten hand te blazen; voel je een uitstulping? Raadpleeg dan altijd een zorgverlener voor de juiste diagnose en advies.

(Zelf)behandeling en herstel

• Herstel slim: Bij liesklachten, analyseer de oorzaak en pas je training aan bij overbelasting. Raadpleeg een fysio- of manueel therapeut bij gewrichtsproblemen of spierspanning. Geduld en medisch overleg zijn cruciaal voor succesvol herstel. Voorkeur voor een behandeling op locatie? Vind de ideale expert met onze BehandelaarWijzer. 
• Training en belasting aanpassen: Bij liesklachten, verlaag je belasting en pas je training aan. Gun je lichaam de rust die het nodig heeft voor herstel.
• Pijnverlichting: Bij aanhoudende acute pijn is het raadzaam om pijnstillers te overwegen. Raadpleeg je huisarts voor passend advies.
• Gebruik van een bekkenband of liesbroek: Bij intensieve pijn en beperkingen kan een bekkenband of liesbroek tijdelijke verlichting bieden. Deze producten kunnen je helpen bij het verminderen van ongemak en het ondersteunen van het herstelproces. Wij raden je aan geleidelijk het gebruik af te bouwen.
• Spierpbouw en lenigheid: Focus op het versterken en vergroten van je spierflexibiliteit met gerichte oefeningen. Ons trainingsschema op maat kan je hierbij ondersteunen.
• Optimaliseer je thuisworkout: Voor het beste resultaat tijdens je training thuis raden we de volgende oefenmaterialen aan: een oefenmat, oefenbal en weerstandsbanden.
• Aanvullende behandelingsopties: Overweeg aanvullende behandelingen, zoals sportmassage, stretching en acupunctuur, afhankelijk van je specifieke behoeften.
• Leefstijl verbeteren: Een gezonde leefstijl met voeding, gewichtsbeheersing, hydratatie, slaap, beweging en mentaal welzijn is cruciaal voor beheer en herstel van liesklachten. Voor meer diepgang bieden wij een e-learning cursus aan.