Instabiliteit van de nek, motor control impairment (MCI), myogene nekinstabiliteit, cervicale instabiliteit, cervical instability, motor control impairment (MCI), myogenic neck instability

Samenvatting

• Klachtenbeschrijving: MCI veroorzaakt actieve instabiliteit in de nek, door disfunctie of slechte samenwerking van spieren nabij de wervelkolom.
• Ontstaanswijze: De klachten kunnen komen door vaak nekpijn te hebben gehad, verkeerd bewegen of trainen, veel zitten, slijtage aan de nek, whiplash, veel stress, langdurige spanning, en door een blessure aan de nek.
• Symptomen: Nekpijn, stijve nek, behoefte aan zelfmanipulatie, nekspiervermoeidheid, hoofdpijn, passieve houding, bewegingsbeperking, pijnuitstraling, gevoeligheid, duizeligheid en visuele stoornissen.
• Diagnose: Gebaseerd op klachtbeschrijving, vaak bij jongeren, met specifieke testen door fysiotherapeut.
• (Zelf)behandeling en herstel: Specifieke oefeningen, stabilizer gebruik, VR bril training, taping, leefstijlverbeteringen en ergonomische aanpassingen.

Beschrijving klachten

Motor Control Impairment (MCI) binnen de context van "aspecifieke nekpijn" verwijst naar een actieve instabiliteit van de nek. Dit wordt veroorzaakt door disfunctie of onvoldoende samenwerking tussen de spieren dicht bij de wervelkolom. Specifiek gaat het hier om een vertraagde werking en mogelijk verminderd uithoudingsvermogen van de diepe nekflexoren, zoals de m. longus colli, m. longus capitis, m. rectus capitus anterior, en m. rectus capitis lateralis. De kleine, dieper gelegen stabiliserende spieren worden vaak inactief, wat leidt tot een overcompensatie door de oppervlakkige spieren. Dit resulteert in overbelasting van deze spieren. Deze aandoening vereist vaak een gerichte behandeling, waarbij het doel is om de samenwerking en functie van de diepe nekspieren te verbeteren en de balans tussen diepe en oppervlakkige spieren te herstellen. Dit kan onder meer door middel van specifieke oefeningen en fysiotherapeutische interventies.

Ontstaanswijze

• Passieve leefstijl: Een zittend leven met veel herhaalde bewegingen kan nekklachten veroorzaken, vooral bij jongeren.
• Onjuiste beweging of training: Actief zijn op een verkeerde manier, zoals incorrecte bewegingen of trainingsmethoden, kan leiden tot nekklachten.
• Voorgeschiedenis van nekpijn: Eerdere episoden van nekpijn of aanhoudende nekpijn langer dan drie maanden, of herhaalde klachten in een korte periode.
• Degeneratie van tussenwervelschijven: Dit kan stabiliteitsproblemen in de nekwervelkolom veroorzaken, waardoor spierfunctie afneemt.
• Associatie met whiplash: Vaak voorkomend in combinatie met whiplash geralteerde klachten, waarbij een specifiek verklaringsmechanisme een rol speelt.
• Psychologische factoren: Stress, angst en andere psychologische aspecten kunnen bijdragen aan de intensiteit en duur van de klachten.
• Langdurige stress en spanning: Chronische stress en spierspanning kunnen leiden tot spierdisfuncties in de nek.
• Trauma of letsel: Directe trauma's of letsels aan de nek kunnen ook een rol spelen in het ontstaan van MCI.

Symptomen

• Stijve nek: Een 'stijf' gevoel in de nek na lang in dezelfde houding te hebben gezeten, gestaan of gelegen. Klachten kunnen verergeren bij uitslapen of op de buik liggen.
• Behoefte aan zelfmanipulatie: De neiging om de nek te willen knakken of kraken, wat vaak tijdelijke verlichting biedt.
• Nekspiervermoeidheid: Een vermoeid gevoel van de nekspieren, soms gepaard gaand met de behoefte het hoofd te ondersteunen.
• Hoofdpijn: Voornamelijk occipitaal (achterzijde schedelrand) en frontaal (voorhoofd boven de ogen).
• Passieve houding: Vaak zichtbaar als een overmatig bolle bovenrug (hyperkyphose) en een knik in de nek (anteropositie van het hoofd), wat bijdraagt aan spierdisbalans.
• Bewegingsbeperking: Moeite met het draaien of buigen van de nek.
• Uitstraling naar schouders/armen: Pijn of ongemak dat uitstraalt vanuit de nek naar schouders of armen.
• Gevoeligheid: Verhoogde gevoeligheid of pijn bij het aanraken van de nekspieren.
• Duizeligheid: Mogelijk ervaren van lichte duizeligheid of evenwichtsproblemen.
• Visuele stoornissen: In sommige gevallen kunnen er lichte visuele stoornissen optreden, zoals wazig zien.

Diagnose

De diagnose van nekklachten gerelateerd aan Motor Control Impairment wordt voornamelijk gesteld op basis van de klachtbeschrijving. Deze aandoening komt vaak voor bij jongeren tussen de 14 en 40 jaar die herhaaldelijk last hebben gehad van nekpijn en waarbij de klachten blijven aanhouden. Beeldvormend onderzoek biedt meestal geen extra informatie voor deze diagnose. Specifieke testen om de kracht en het uithoudingsvermogen van de betrokken nekspieren te beoordelen kunnen door een fysiotherapeut worden uitgevoerd. Deze testen helpen bij het bevestigen van de diagnose en het bepalen van een geschikte behandelstrategie.

(Zelf)behandeling en herstel

• Eerste periode van nekklachten: Volg adviezen voor aspecifieke nekpijn.
• Specifieke oefeningen: Focus op oefeningen die de oppervlakkige spieren ontlasten en de diepe stabiliserende spieren activeren. Deze oefeningen, gericht op de diepe nekflexoren (spieren die verantwoordelijk zijn voor stabiliteit en buigen van de nek), verschillen van standaard krachtoefeningen. Voor gepersonaliseerde begeleiding, maak een afspraak bij een fysiotherapeut in de buurt via onze BehandelaarWijzer. Als je zelfstandig wilt beginnen, start dan met ons 'oefenschema stabilzer nek'.
• Gebruik van stabilizer: Gebruik hiervoor de Bodybow stabilizer pressure biofeedback. Dit apparaat helpt bij het controleren van lichaamsbewegingen en geeft feedback over nekspiergebruik.
• Oefenen met VR bril: Kan helpen bij het verbeteren van actieve stabiliteit, is nog experimenteel maar leuk voor training.
• Vervolgtraining: Na het succesvol doorlopen van de bovenstande stappen, vergroot je belastbaarheid verder met ons trainingsprogramma op maat. Optimaliseer ook je thuisworkout met een oefenmat, oefenbal en weerstandsbanden.
• Tape: Tijdelijk gebruik van tape biedt steun en helpt je herinneren aan een goede houding. Het kan vooral effectief zijn in de eerste weken in combinatie met training. Ga langs een fysiotherapeut voor het correct aanbrengen van de tape.
• Gezonde leefstijl: Voor mensen met Motor Control Impairment (MCI) is een gezonde leefstijl van belang. Dit houdt in: gezonde voeding voor spierherstel, regelmatig bewegen voor sterkere en stabielere spieren, een goed slaappatroon voor algeheel herstel, het nastreven van een gezond gewicht om de nekbelasting te verminderen, en voldoende ontspanning om spierspanning te verlagen. Deze aanpassingen helpen niet alleen bij het herstel van MCI, maar verbeteren ook de algemene gezondheid. Meer hierover lees je [hier] of bekijk de beschikbare e-learning.