Aspecifieke nekpijn, acute nekpijn, subacute nekpijn, chronische nekpijn, nonspecific neck pain, acute neck pain, subacute neck pain, chronic neck pain

Samenvatting

• Klachtenbeschrijving: Aspecifieke nekpijn is een veelvoorkomende vorm van nekpijn zonder een specifieke medische oorzaak. Deze vorm van nekpijn treft ongeveer 70% van de mensen wereldwijd op enig moment in hun leven.
• Ontstaanswijze: Oorzaken variëren van trauma en overbelasting tot slechte houding, repeterend werk, hoge werkdruk, en structurele afwijkingen.
• Symptomen: Omvatten nekpijn, stijfheid, uitstralende pijn, hoofdpijn, duizeligheid, gespannen of vermoeide spieren, en bij ernstigere gevallen neurologische symptomen.
• Diagnose: Gebaseerd op symptomen, met MRI of scans voor onduidelijke gevallen, in overleg met artsen. Een zelftest kan indicatief zijn voor nekhernia.
• (Zelf)behandeling en herstel: Fysiotherapie, specifieke oefeningen, soms tape, indien nodig zenuwmobilisatie, leefstijlverbetering en ergonomische aanpassingen.

Beschrijving van de aandoening

Nekpijn is een veelvoorkomende aandoening, onderverdeeld in specifieke en aspecifieke nekpijn. Deze termen worden vaak gebruikt in Nederland:

• Specifieke nekpijn: Dit is nekpijn met een aantoonbare oorzaak, zoals een kanaalstenose, wervelbreuk, dislocatie, ontsteking, systemische ziekte of tumoren.
• Aspecifieke nekpijn: Nekpijn zonder duidelijke, bekende oorzaak.

Nekpijn is wereldwijd de vierde grootste categorie van klachten binnen het bewegingsapparaat. Ongeveer 70% van de mensen ervaart in hun leven nekpijn. Het natuurlijk beloop is dat de pijn binnen zes weken met 45% afneemt. Bij een normaal beloop nemen de klachten in de eerste weken af en activiteiten toe, terwijl bij een afwijkend beloop de klachten niet afnemen of zelfs verergeren binnen de eerste zes weken.

Nekpijn wordt ook geclassificeerd als acute (0-6 weken), subacute (7-12 weken) en chronische (meer dan 12 weken) nekpijn. Binnen aspecifieke nekpijn wordt verder onderscheid gemaakt in traumagerelateerde nekpijn, werkgerelateerde nekpijn (graad I of II) en cervicaal radiculair syndroom (CRS) (graad III). Motor Control Impairment (MCI) behoort ook tot deze categorie en leidt tot actieve instabiliteit in de nek, vaak veroorzaakt door disfunctie of slechte samenwerking van spieren nabij de wervelkolom, meestal na meerdere episodes van aspecifieke nekpijn.

Classificatie van nekpijn:

1. Graad I: Lichte nekpijn. Geen ernstige schade. Je kunt nog steeds de meeste dagelijkse dingen doen.
2. Graad II: Matige nekpijn. Geen ernstige schade, maar het doet wel veel pijn en het is lastig om normale dingen te doen.
3. Graad III: Ernstige nekpijn. Geen grote schade, maar wel problemen met zenuwen, zoals minder gevoel in de armen, spierzwakte, of problemen met reflexen. Kan komen door een nekhernia of vernauwing in de nek.
4. Graad IV: Zeer ernstige nekpijn. Tekenen van grote schade zoals breuken, uit de kom, ruggenmergschade, infecties, tumoren, of ernstige ziekten. Je moet meteen naar de dokter.

Er zijn vier soorten behandelplannen voor nekpijn graad I, II en III geschreven door het KNGF. In de bijgevoegde tabel staan de details van deze plannen.

Ontstaanswijze

• Ongeval/trauma: Letsel door een ongeluk.
• Overbelasting nek/schouder: Excessieve stress of spanning op deze gebieden.
• Slechte houding: Onjuiste houding tijdens dagelijkse activiteiten of werk.
• Repeterend werk: Herhaalde bewegingen die nekbelastend zijn.
• Hoge werkdruk: Stress op het werk die tot nekspanning leidt.
• Zwakke nekspieren: Lage fysieke capaciteit van de nekspieren.
• Belastend beroep: Werk dat fysiek zwaar is voor de nek.
• Zwaar tilwerk: Tillen van zware objecten.
• Structurele afwijkingen: Afwijkingen in nekwervelkolom of tussenwervelschijven.
• Langdurig computergebruik: Lang zitten en computerwerk kan ook leiden tot nekpijn.
• Psychologische stress: Emotionele stress die fysieke spanning in de nek veroorzaakt.
• Slaaphouding: Onjuiste of oncomfortabele slaaphoudingen die de nek belasten.

Symptomen

• Nekpijn: Basis symptoom, vaak het primaire probleem.
• Stijfheid nek: Beperkte beweging en stijfheid in de nek, bekend als cervicaal facetsyndroom.
• Uitstralende pijn schouder/arm: Pijn die vanuit de nek naar schouders of meestal één arm uitstraalt.
• Hoofdpijn en duizeligheid: Vaak gerelateerd aan nekproblemen, mogelijk door spanning of beklemming.
• Thoracale stijfheid: Stijfheid of bewegingsbeperking in de thoracale wervelkolom, soms met ribklachten.
• Gespannen/vermoeide spieren: Spiervermoeidheid of -spanning in de nekregio.
• Bij nekhernia: Sensibiliteitsstoornissen in de arm, zoals verminderd gevoel, tintelingen, of gevoelloosheid, vaak gepaard met beperkte nekrotatie en uitstralende armklachten.
• Spierzwakte: Soms verminderde spierkracht in nek en schouders.
• Krakend geluid bij beweging: Soms een voelbaar of hoorbaar kraken tijdens nekbewegingen, dit gaat vaak gepaard met instabiliteit van de nek.
• Verandering in houding: Onbewuste aanpassing van de houding om pijn te vermijden of te verlichten.

​Diagnose

De diagnose van nekpijn wordt voornamelijk gesteld op basis van klachten en symptomen. Bij aanhoudende onduidelijkheid of vermoeden van een specifieke onderliggende oorzaak kan een MRI of andere scan overwogen worden, altijd in samenspraak met de huisarts of specialist. Deze beeldvormende onderzoeken kunnen helpen om de exacte oorzaak van de pijn te identificeren en een gericht behandelplan op te stellen. Overweeg een zelftest om een indicatie te krijgen of er mogelijk sprake is van nekhernia. Let op: deze test stelt geen diagnose, maar geeft slechts een aanwijzing. 

Doe hier de zelftest nekhernia

(Zelf)behandeling en herstel

• Behandelplan: Begin met het vaststellen van de oorzaak van de klachten door een bezoek aan een fysiotherapeut of via ons videoconsult. Mobilisatie- en manipulatietechnieken zijn effectief voor het verbeteren van de beweeglijkheid en het verminderen van pijn bij stijve nek- en borstwervels. Om spierspanning te reduceren, zijn spierontspanningstechnieken zoals massage, dry needling en stretching aanbevolen. Versterking van de spieren, onder begeleiding van een therapeut, draagt bij aan een langdurig herstel. In de beginfase van traumagerelateerde nekpijn kan het aanbrengen van tape ondersteuning bieden. Voor wie zelf aan de slag wil, is er een gepersonaliseerd trainingsschema beschikbaar, gericht op zelfherstel en preventie. Voorkeur voor een behandeling op locatie? Onze BehandelaarWijzer kan je helpen bij het vinden van de juiste expert in de buurt voor behandeling.
• Pijnbehandeling: Bij intense pijn, vooral in de acute fase, is het raadzaam om in overleg met je huisarts gebruik te maken van pijnstilling.
• Houdingsgerichte oefeningen: Voor wie een zittend beroep heeft en klachten ervaart die gerelateerd zijn aan hun houding, is ons specifieke oefenschema voor beeldschermwerk de ideale start voor verbetering.
• Optimaliseer je thuisworkout: Voor het beste resultaat tijdens je training thuis raden we de volgende oefenmaterialen aan: een oefenmat, oefenbal en weerstandsbanden.
• Nekkraag bij graad III: Een zachte of semiharde nekbrace of halskraag kan helpen, maar beperk het gebruik tot maximaal twee weken en evalueer regelmatig het effect.
• Nekondersteuning: Gebruik een nekkussen bij langdurig zitten, zoals tijdens lange vluchten, voor extra steun en comfort, en om verergering van klachten te voorkomen.
• Tractie en zenuwmobilisatie: Deze technieken kunnen verlichting bieden. Neem contact op met een therapeut voor begeleiding en oefeningen, of als je dit zelfstandig wilt proberen gebruik dan dit tractieapparaat voor de nek.
• Gezonde Leefstijl: Verbeter je leefstijl door gezond te eten, voldoende te bewegen, een goed slaappatroon te onderhouden, een gezond gewicht na te streven en genoeg te ontspannen. Dit bevordert niet alleen het herstel maar ook de algehele gezondheid. Meer hierover lees je [hier] of bekijk de beschikbare e-learning.