Instabiliteit van de lage rug, motor control impairment (MCI), myogene instabiliteit van de lage rug, lumbale instabiliteit, segmentale instabiliteit, lumbar spine instability, functional instability of the lumbar spine

Samenvatting

• Beschrijving klachten: Motor Control Impairment (MCI) is een type aspecifieke lage rugpijn. Het wordt veroorzaakt door een actieve instabiliteit in de lage rug door een verminderde functie of samenwerking van bepaalde wervelkolomspieren.
• Ontstaanswijze: MCI kan worden veroorzaakt door een inactieve leefstijl, verkeerde bewegingspatronen, eerdere rugklachten, degeneratie, overgewicht, trauma, genetische factoren, hypermobiliteit en bindweefselaandoeningen.
• Symptomen: Patiënten ervaren vaak instabiliteit, stijfheid, gevoeligheid, beperkte mobiliteit, pijn, problemen bij langzaam lopen en moeite met opstaan.
• Diagnose: Diagnose is voornamelijk gebaseerd op de klachten en lichamelijk onderzoek, met een focus op mensen tussen de 14 en 40 jaar die recidiverende rugklachten ervaren.
• (Zelf)behandeling en herstel: De behandeling omvat training van de stabiliserende wervelkolomspieren, core stability training, houdings- en werkplekoptimalisatie, spierbalans en fysiotherapie, en leefstijlaanpassingen.

Beschrijving klachten

Een motor control impairment (MCI) behoort tot de categorie 'aspecifieke lage rugpijn'. Hierbij is er sprake van een actieve instabiliteit in de lage rug, veroorzaakt door een disfunctie of suboptimale samenwerking van de spieren nabij de wervelkolom. Concreet houdt dit in dat de m. transversus abdominus en de diepe mm. multifidi spieren trager functioneren dan normaal. De kleinere, dieper gelegen stabiliserende spieren zijn vaak minder actief geworden. Als gevolg proberen de meer oppervlakkige spieren hun taak over te nemen, wat tot overbelasting kan leiden.

Ontstaanswijze

• Inactieve leefstijl: Een leefstijl met weinig beweging en langdurig zitten kan het risico op rugklachten vergroten door een eenzijdige belasting van de rug.
• Verkeerde bewegingspatronen: Zelfs bij actieve mensen kunnen onjuiste bewegingsgewoonten of verkeerde trainingstechnieken bijdragen aan rugproblemen.
• Eerdere rugklachten: Personen die in het verleden al last hadden van rugproblemen, lopen een verhoogd risico om MCI te ontwikkelen.
• Degeneratie: Naarmate de tussenwervelschijven slijten, kan dit leiden tot stabiliteitsproblemen in de rug en een verminderde werking van de spieren.
• Overgewicht: Extra lichaamsgewicht legt meer druk op de wervelkolom, wat de kans op rugklachten kan vergroten.
• Trauma: Incidenten zoals ongelukken of ernstige blessures kunnen directe schade veroorzaken aan de rugspieren of de structuur van de wervelkolom.
• Genetische factoren: Sommige mensen hebben een genetische aanleg die hen vatbaarder maakt voor rugproblemen en -aandoeningen.
• Hypermobiliteit en bindweefselaandoeningen: Mensen met een bindweefselaandoening of een verhoogde flexibiliteit van de gewrichten, zoals bij hypermobiliteit, hebben een verhoogde kans op het ontwikkelen van MCI.

Symptomen

• Gevoel van instabiliteit: Een gevoel alsof de rug niet stevig of stabiel is, vooral bij het dragen van gewichten of tijdens fysieke inspanning.
• Stijfheidsgevoel: Na langdurig in dezelfde houding te hebben gezeten, gestaan of gelegen, kan men een "stijf" gevoel in de rug ervaren. Lang uitslapen kan deze klachten vaak verergeren.
• Problemen bij slenteren: Slenteren of langzaam lopen kan in veel gevallen de rugklachten verergeren.
• Behoefte aan rugmanipulatie: Er kan een drang zijn om de rug te knakken of kraken, wat vaak tijdelijke verlichting biedt.
• Risico op plotselinge pijn: Er is een gevoel dat de rug plotseling "schiet", vooral bij onverwachte bewegingen. Het overeind komen vanuit een voorovergebogen positie kan moeizaam zijn.
• Verhoogde gevoeligheid: De rug kan gevoeliger zijn voor bepaalde bewegingen of activiteiten, wat het dagelijks functioneren kan belemmeren.
• Beperkte mobiliteit: Er kan een afname zijn in het bereik van beweging, wat bepaalde activiteiten of bewegingen bemoeilijkt.
• Spanning en pijn: Een aanhoudend gevoel van spanning of pijn in de rug, wat kan uitstralen naar de benen of heupen.
• Moeilijkheden bij het opstaan: Vooral na langdurig zitten, kan men moeilijkheden ervaren bij het opstaan.
• Nachtelijke klachten: Pijn of ongemak dat 's nachts erger wordt of het slapen verstoort door bijvoorbeeld een te zacht matras.

Diagnose

De diagnose wordt vastgesteld aan de hand van de beschreven klachten. Deze klachten komen meestal voor bij mensen tussen de 14 en 40 jaar die al vaker last hebben gehad van rugklachten en bij wie de klachten aanhouden. Beeldvormend onderzoek biedt in dit geval geen toegevoegde waarde. Bij twijfel kun je het beste een fysiotherapeut raadplegen. Vraag je je af of je een hernia hebt?

Doe hier de hernia zelftest

(Zelf)behandeling en herstel

• Basisbehandeling: Bij eerste verschijnselen volg je dezelfde richtlijnen als voor 'aspecifieke lage rugpijn'. Bij herhaalde of langdurige klachten is het cruciaal om actief aan de slag te gaan met oefeningen.
• Stabiliteitstraining van de rug: Focus op de dieper gelegen spieren, zoals de multifidus en transversus abdominis, voor een stabiele wervelkolom. Deze specifieke oefeningen wijken af van gangbare sportschool routines. Een stabilizer kan nuttig zijn om bewegingen te monitoren en directe feedback te geven tijdens de training. Het 'oefenschema stabilizer lage rug' biedt hierbij richting.
• Voortgezette training: Zodra de kernspieren versterkt zijn, richt je aandacht op de grotere spieren die instaan voor kracht en algemene bewegingen. Zorg voor een correcte trainingstechniek en overweeg de expertise van een fysiotherapeut, core stability training, of start met een trainingsschema op maat. 
• Optimaliseer je thuisworkout: Voor het beste resultaat tijdens je training thuis raden we de volgende oefenmaterialen aan: een oefenmat, oefenbal, buikspierbank en een buikspierwiel.
• Spierbalans en fysiotherapie: Overactieve oppervlakkige spieren, vaak door inactiviteit van diepere spieren, kunnen klachten veroorzaken. Gerichte training, zoals hierboven besproken, herstelt deze balans. Het ontspannen van de oppervlakkige spieren verhoogt hun belastbaarheid. Overweeg een fysiotherapeut voor technieken zoals rekken, massage en dry needling. Een foam roller kan ook bijdragen aan herstel. Voorkeur voor een behandeling op locatie? Vind de ideale expert met onze BehandelaarWijzer. 
• Aanvullend elektrische spierstimulatie: Met de elektrostimulator optimaliseer je revalidatie en manage je pijn effectief. Dit apparaat stimuleert spierherstel en versterkt prestaties, vormend een waardevolle toevoeging aan conventionele behandelingen.
• Leefstijlaanpassingen: Zowel overgewicht als inactiviteit zijn de voornaamste risicofactoren voor het ontwikkelen van lage rugpijn. Door het aanpakken van een ongezonde leefstijl, zoals overmatig zitten of een onevenwichtig dieet, kun je niet alleen het risico op rugklachten verminderen, maar ook je algehele gezondheid verbeteren. Voor meer informatie over dit onderwerp, lees hier verder of overweeg aanvullende educatie via onze e-learning.