Migraine, bonzende hoofdpijn, migraine headache, severe pulsating headache

Samenvatting

• Klachtenbeschrijving: Migraine is een aandoening gekenmerkt door episodische, intense hoofdpijn, vaak aan één zijde, die toeneemt bij activiteit. Migraine met aura kan gepaard gaan met neurologische symptomen zoals wazig zien.
• Ontstaanswijze: Hoewel de exacte oorzaak onbekend is, kunnen hersenoverprikkeling en invloed op bloedvaten en zenuwen in de hersenvliezen mogelijke factoren zijn.
• Symptomen: Migraine veroorzaakt matig tot hevige bonzende hoofdpijn, met symptomen zoals misselijkheid, braken en gevoeligheid voor licht en geluid. Soms treden aura's op.
• Diagnose: De diagnose wordt doorgaans gesteld op basis van symptomen en de respons op migraine-specifieke medicatie, zonder de noodzaak van specifieke tests.
• (Zelf)behandeling en herstel: Bij aanhoudende hoofdpijn, raadpleeg een arts. Gebruik voorgeschreven pijnmedicatie, vermijd triggers, en behandel eventuele onderliggende nekpijn en spanning met fysio- of manuele therapie.

Beschrijving van de aandoening

Migraine wordt onderverdeeld in varianten met en zonder aura. Bij migraine met aura ervaart de patiënt neurologische symptomen zoals wazig zien, lichtflitsen, en het zien van stippen of vlekken, en soms ook tijdelijke gezichtsuitval, krachtsverlies, en spraakstoornissen. Patiënten met zowel migraine met als zonder aura hebben vaak de voorkeur om in een rustige, donkere ruimte te liggen tot de hoofdpijn afneemt. Migraine zonder aura is frequenter, en vrouwen (13-18%) lijden hier vaker aan dan mannen (5-10%). Migraine kenmerkt zich door episodische, intense hoofdpijn die vaak eenzijdig is en verergert bij fysieke activiteit, vergezeld van symptomen zoals misselijkheid en overgevoeligheid voor licht en geluid.

Migraine, een type hoofdpijn, wordt gekenmerkt door specifieke criteria

• Minimaal 5 aanvallen: De patiënt heeft ten minste vijf migraineaanvallen ervaren.
• Aanvalsgewijze hoofdpijn: De hoofdpijn komt in aanvallen.
• Duur per aanval: Elke aanval duurt tussen 4 en 72 uur.
• Type pijn: De pijn is hevig en bonzend van aard.
• Plotseling begin: De hoofdpijn begint meestal plotseling.
• Locatie van pijn: Unilateraal, oftewel aan één kant van het hoofd.
• Verergering bij activiteit: Pijn neemt toe tijdens lichamelijke activiteiten.
• Bijkomende symptomen: Vaak gepaard gaande met misselijkheid, braken, en/of photo-/phonofobie (overgevoeligheid voor licht en geluid).

Verschil episodische en chronische migraine:

• Episodische migraine: Minder dan 15 dagen per maand.
• Chronische migraine: Meer dan 15 dagen per maand.

Ontstaanswijze

• Onbekende exacte oorzaak: De oorzaak van migraine is nog niet volledig bekend.
• Overschrijding van de prikkeldrempel: Migraine kan ontstaan wanneer bepaalde delen van de hersenen overprikkeld raken.
• Tijdelijke ontregeling van hersendelen: Deze overprikkeling leidt tot een tijdelijke verstoring in bepaalde delen van de hersenen.
• Effect op bloedvaten en zenuwen: De verstoring beïnvloedt de bloedvaten en zenuwen in de hersenvliezen, die zich direct onder de schedel bevinden.
• Potentiële oorzaak van hoofdpijn: Gecombineerde prikkeling van bloedvaten, zenuwen en hersenschorsontregeling vermoedelijk verantwoordelijk voor hoofdpijn.

Symptomen

• Aanvalsgewijze hoofdpijn: Bonzend, variërend van matig tot hevig.
• Duur van aanvallen: 4 tot 72 uur per aanval.
• Unilaterale hoofdpijn: Pijn aan één zijde van het hoofd.
• Toename bij activiteit: Hoofdpijn verergert tijdens lichamelijke activiteiten.
• Misselijkheid of braken: Dit komt soms voor.
• Overgevoeligheid voor licht en geluid: Soms aanwezig.
• Aura's bij sommige vormen: Visuele of sensorische verstoringen voorafgaand aan de hoofdpijn (alleen bij migraine met aura).
• Moeheid of stemmingswisselingen: Kan optreden voor of na een migraineaanval.
• Concentratieproblemen: Soms ervaren tijdens of na een aanval.
• Stijfheid in de nek: Kan voorafgaan aan of gepaard gaan met de hoofdpijn.

Migraine kent fasen zoals de prodromale voor en postdrome na de aanval:

• Prodromale fase: begint uren tot dagen voor de hoofdpijn, met symptomen zoals stemmingswisselingen, voedselverlangens, stijve nek, verhoogde dorst en urineren, vermoeidheid, en veel gapen.
• Postdrome fase: volgt op de migraine hoofdpijn, gekenmerkt door uitputting of zwakte, soms euforie, lichaamspijn, concentratieproblemen, en algemeen malaisegevoel, duurt tot een dag.

Diagnose

De diagnose van migraine wordt gesteld op basis van klachten, symptomen, en de eerder genoemde criteria, aangezien er geen specifieke tests zijn om migraine direct vast te stellen. Dit komt mede doordat de exacte oorzaak van migraine nog onbekend is, wat betekent dat beeldvormende diagnostiek, zoals MRI of CT-scans, meestal geen meerwaarde biedt. Een belangrijke indicator voor de diagnose is de reactie op migraine-specifieke medicatie; als deze medicijnen effectief zijn in het verlichten van de symptomen, ondersteunt dit de diagnose, vooral wanneer dit gepaard gaat met een gedetailleerde uitvraag van de klachten en symptomen die overeenkomen met de criteria voor migraine.

Differentiële diagnose: Migraine vs. arteriitis temporalis

Sommige symptomen van migraine kunnen lijken op die van arteriitis temporalis, een ontsteking van het bloedvat bij de slaap, vaak aan één kant van het hoofd maar soms aan beide. Vooral voorkomend bij personen boven de 50 jaar, omvat deze aandoening symptomen als hoofdpijn aan één of beide zijden, gevoelige hoofdhuid (pijn bij haren kammen), kaakpijn tijdens kauwen, visuele problemen (minder goed zien, dubbelzien, wazig zien of vlekjes), vermoeidheid, gewichtsverlies, spierpijn en stijfheid, koorts, en/of nachtelijk zweten. Bij vermoeden van arteriitis temporalis, raadpleeg direct een huisarts.

(Zelf)behandeling en herstel

• Advies bij aanhoudende hoofdpijn: Neem bij continue, ernstige, progressieve hoofdpijn contact op met je huisarts of hoofdpijnspecialist.
• Behandeling acute migraineaanval: Bij een acute migraineaanval kunnen diverse pijnstillers effectief zijn, inclusief specifieke medicijnen zoals triptanen en anti-emetica. Overleg met je huisarts voor de beste behandeloptie, afhankelijk van de ernst, frequentie van aanvallen en andere symptomen.
• Vermijden van triggers: Beperk alcohol (vooral rode wijn), cafeïne en chocolade, aangezien deze bij 1 op de 3 migrainepatiënten aanvallen kunnen uitlokken.
• Herstelbelemmerende factoren: Indien aanwezig kunnen angst, stemmingsstoornissen, chronische pijn, allergieën en epilepsie het herstel belemmeren. Het is raadzaam medische hulp te zoeken voor psychische problemen of chronische pijn en allergieën of epilepsie te laten beoordelen door een specialist.
• Nekpijn en hoofdpijn: Gespannen nekspieren en stijfheid in nek- en borstwervelkolom kunnen migraine triggeren. Overweeg behandeling door een fysio- of manueel therapeut en start met mobiliserende of stabiliserende oefeningen. Als je hier zelfstandig mee aan de slag wil, maak dan gebruik van ons op maat gemaakt trainingsprogramma. Voor behandelingen/trainingen op locatie, raadpleeg onze BehandelaarWijzer om een geschikte expert te vinden.
• Acupunctuur: Veel mensen vinden verlichting van migrainesymptomen door acupunctuur, een alternatieve geneeswijze die zich richt op het stimuleren van specifieke punten op het lichaam.
• Ontspanningstechnieken: Technieken zoals diepe ademhalingsoefeningen, progressieve spierontspanning of geleide meditatie kunnen helpen om stress te verminderen, wat een bekende trigger is voor migraine.
• Leefstijl bij migraine: Het handhaven van een gezonde leefstijl en het bereiken van een gezond gewicht is cruciaal voor mensen met migraine. Deze factoren kunnen helpen bij het beheersen van migraineklachten. Naast het beheersen van het gewicht is het vermijden van bekende migraine triggers, zoals bepaalde voedingsmiddelen, alcohol en stress, essentieel. Voor inzichten en advies over een gezonde leefstijl bij migraine, lees [hier] verder en ontdek onze e-learning over dit onderwerp.