Disfunctie van de ribgewrichten, costovertebrale pijn, costotransversale pijn, rib joint dysfunction, costovertebral pain, costotransverse pain

Samenvatting

• Klachtenbeschrijving: Disfunctie van de ribgewrichten kunnen resulteren in klachten zoals pijn en ongemak in de borstkas.
• Ontstaanswijze: Kunnen ontstaan door trauma, frequent hoesten, overbelasting, slechte houding, stress, ademhalingsproblemen, repetitieve bewegingen, slechte ergonomie, ouderdom en slijtage.
• Symptomen: Pijn in de bovenrug, uitstralende pijn, bewegingsgevoeligheid, drukpijn, ademhalingsmoeilijkheden, stijfheid, verergering bij activiteiten, zwelling, tintelingen of gevoelloosheid.
• Diagnose: Wordt gesteld op basis van klachten en symptomen, eventueel aangevuld met functionele tests en beeldvormend onderzoek.
• Zelfbehandeling en herstel: Omvat natuurlijk herstel, professioneel advies, pijnstillers, manuele therapie, taping, oefeningen, houdings- en ademhalingsoefeningen en indien nodig leefstijlveranderingen.

Beschrijving van de aandoening

De menselijke borstkas wordt gevormd door de costae, ofwel de ribben, waarvan er in totaal 24 zijn: 12 aan de linkerzijde en 12 aan de rechterzijde. De onderste twee ribben aan elke kant worden zwevende ribben genoemd, omdat ze niet direct aan het borstbeen vastzitten. De overige ribben zijn aan de voorzijde verbonden met het borstbeen en aan de achterzijde met de wervelkolom. Deze verbindingen staan bekend als de costovertebrale (verbinding met het wervellichaam) en costotransversale (verbinding met het doornuitsteeksel aan de zijkant van de wervel) gewrichten. Deze gewrichten zorgen voor een stevige structuur van de borstkas. Echter, disfunctie in een van deze gewrichten kan leiden tot diverse klachten.

Ontstaanswijze

• Traumatische incidenten: Klappen of impacts op de bovenrug of ribben kunnen direct tot klachten leiden. Het komt ook regelmatig voor als restklacht na gekneusde ribben.
• Frequent hoesten: Aanhoudend hoesten kan overbelasting en dus klachten in de ribben en bovenrug veroorzaken.
• Maximale inspanning of overbelasting: Extreme fysieke activiteiten kunnen deze gebieden te zwaar belasten.
• Slechte houding: Langdurig een gebogen bovenrug en vooroverhangende schouders kunnen klachten veroorzaken.
• Langdurige stress en spanning: Deze psychologische factoren kunnen de spanning in de bovenrug en ribben verhogen en zo klachten veroorzaken.
• Ademhalingsproblemen: Problemen zoals disfunctionele ademhaling en hyperventilatie kunnen bijdragen aan het ontstaan van klachten.
• Repetitieve bewegingen: Langdurige of herhaalde bewegingen, vooral die welke de bovenrug en ribben belasten, kunnen ook klachten veroorzaken.
• Slechte ergonomie op het werk of tijdens sport: Verkeerde houdingen of technieken tijdens werkactiviteiten of sporten kunnen geleidelijk tot klachten leiden.
• Ouderdom en slijtage: Naarmate men ouder wordt, kunnen slijtage en degeneratieve veranderingen in de wervelkolom en ribben klachten veroorzaken.

​Symptomen

• Pijn in de bovenrug: De primaire klacht is vaak pijn in het gebied van de aangedane rib(ben) in de bovenrug.
• Uitstralende pijn: Pijn die uitstraalt langs de rib, naar voren of opzij, is een veelvoorkomend symptoom.
• Gelokaliseerde of wijdverspreide pijn: Klachten zitten meestal aan één kant van de rug, maar soms zijn meerdere ribben, aan beide zijden, aangedaan.
• Bewegingsgerelateerde pijn: Pijn bij het draaien van het bovenlichaam, vooral in zit, en bij het buigen van de bovenrug naar voren of achteren.
• Drukpijn: Verhoogde pijn bij druk op de aangedane rib.
• Ademhalingsmoeilijkheden: Pijn of ongemak bij diep ademhalen, hoesten, of niezen.
• Stijfheid: Stijfheid in de bovenrug, vooral na perioden van inactiviteit of 's ochtends.
• Verergering van pijn bij specifieke activiteiten: Toename van pijn bij activiteiten zoals tillen, buigen, of langdurig zitten in een slechte houding.
• Zichtbare zwelling of vervorming: In sommige gevallen kan er zwelling of een zichtbare vervorming rond de aangedane ribben zijn.
• Tintelingen of gevoelloosheid: Tintelingen of een verminderd gevoel in de gebieden rond de aangedane ribben kunnen voorkomen, afhankelijk van de aard van de aandoening.

​Diagnose

De diagnose van rib- en bovenrugklachten wordt voornamelijk gesteld op basis van de gepresenteerde klachten en symptomen. Een fysiotherapeut of manueel therapeut kan door middel van functionele tests de aard en ernst van de klachten beoordelen. In gevallen waar twijfel bestaat over de oorzaak, of wanneer er vermoedens zijn van een andere onderliggende aandoening, kan in overleg met de huisarts worden gekozen voor aanvullend onderzoek of beeldvormende diagnostiek.

(Zelf)behandeling en herstel

• Natuurlijk herstel: In de meeste gevallen verdwijnen klachten vanzelf binnen enkele dagen tot weken. Dit hangt af van de oorzaak en eventuele herstelbelemmerende factoren.
• Na 3 weken geen verbetering: Als er na 3 weken geen geleidelijke verbetering is in de fysieke conditie, wordt geadviseerd aanvullend advies te zoeken of een fysiotherapeut te bezoeken. Onze BehandelaarWijzer kan je helpen bij het vinden van de juiste expert voor behandeling op locatie. Een alternatief kan een telefonisch of videoconsult zijn voor beoordeling van klachten.
• Pijnstilling: Overweeg in overleg met een huisarts pijnstilling bij heftige pijn in de acute fase. Of overweeg het gebruik van voltaren, sportgel, of warmtepads.
• Manuele therapie: Bij disfunctie, stijfheid of een blokkade van een ribgewricht kan een manueel therapeut helpen met manipulatie- of mobilisatietechnieken.
• Taping: In sommige gevallen kan tape in de acute fase pijnverlichting bieden en ondersteuning bieden bij ademhalen of hoesten. Zoek een fysiotherapeut met ervaring in tapetechnieken.
• Oefeningen: Het is belangrijk om mobiliteitsoefeningen te doen voor en na de behandeling. Bij terugkerende klachten is een oefenprogramma gericht op het onderhouden van mobiliteit, en het verbeteren van stabiliteit en krachtuithoudingsvermogen aan te bevelen. Voorkeur om dit zelfstandig op te pakken? Start dan met ons gepersonalsieerde trainingschema voor gerichte oefeningen.
• Houdings- en ademhalingsoefeningen: Deze oefeningen kunnen helpen bij het verbeteren van klachten. Overweeg ook ontspanningsoefeningen voor verlichting.
• Optimaliseer je thuisworkout: Voor effectieve thuisworkouts bevelen we aan:
  • Crosstrainer
  • Roeiapparaat
  • Oefenmat
  • Oefenbal 
  • Weerstandsbanden
  • Halterbank
  • Verstelbare dumbbellset
• Rugbrace bij activiteiten: Als bepaalde activiteiten of langdurige houdingen rugpijn veroorzaken door disfunctie van de ribgewrichten, kan het nuttig zijn om tijdelijk een rugbrace/houdingcorrector te dragen. Dit kan helpen om de pijn te verlichten en verdere problemen te voorkomen. Het is echter belangrijk om de brace als aanvullende maatregel te beschouwen en regelmatige training te blijven doen. Draag de brace niet te lang achter elkaar om afhankelijkheid en spierzwakte te voorkomen.
• Gezonde leefstijl: Verbeter je leefstijl door gezond te eten, voldoende te bewegen, voldoende rust te nemen om te ontstressen een goed slaappatroon te onderhouden en een gezond gewicht na te streven. Dit bevordert niet alleen het herstel maar ook de algehele gezondheid. Meer hierover lees je [hier] of bekijk de beschikbare e-learning.