Binnenste knieband letsel, mediaal knieband letsel, laesie ligamentum collaterale mediale, medial collateral ligament injury, MCL tear, injury to the medial knee ligament

Samenvatting

• Beschrijving klachten: Het mediale collaterale ligament (MCL), cruciaal voor kniestabiliteit, kan beschadigen door trauma, variërend van verrekkingen tot rupturen.
• Ontstaanswijze: Oorzaken zijn verdraaiingen, directe impact zoals tackles, overstrekkingen, en plotselinge zijwaartse bewegingen.
• Symptomen: Patiënten ervaren pijn (vooral binnenkant knie), zwelling, stijfheid, drukpijn, tintelingen, warmtegevoel, beperkte mobiliteit en instabiliteit.
• Diagnose: Bepaald door symptomen, lichamelijk onderzoek en spelingmeting. Bij twijfel kan een MRI-scan of specialistisch advies vereist zijn.
• (Zelf)behandeling en herstel: Aanpak verschilt per letselgraad. Behandelopties omvatten rust, bracing, mogelijk chirurgie, fysiotherapie en gerichte leefstijlaanpassingen.

Beschrijving van de klachten

De binnenste knieband, ook wel bekend als de mediale collaterale ligament (MCL), bevindt zich aan de binnenzijde van de knie en loopt van het bot van het bovenbeen (femur) naar de zijkant van het scheenbeen (tibia). Deze band speelt een cruciale rol bij het verlenen van zijdelingse stabiliteit aan het kniegewricht. Blessures aan deze band ontstaan vaak door acute incidenten, zoals een directe klap op de knie of een verdraaiing van de knie, en wanneer er te veel belasting of rek op de MCL komt te staan, kan deze inscheuren of zelfs volledig afscheuren. Van alle traumatische knieklachten is de prevalentie van MCL-letsel 26%.

Ontstaanswijze

• Verdraaiing: een verdraaiing van de knie tijdens sport of dagelijkse bewegingen.
• Directe klap: een botsing op de buitenkant van de knie, zoals bij een tackle of trap.
• Overstrekking: overstrekking van de knie.
• Zijwaartse beweging: abrupte beweging die druk uitoefent op de binnenste knieband.
• Valincident: een ongeval waarbij het onderbeen te ver naar buiten beweegt bij een val.
• Verkeersongeval: directe impact tijdens verkeersongevallen.
• Overbelasting: repetitieve bewegingen of plotselinge activiteitstoename.

Symptomen

• Pijn: pijn in de knie, vooral aan de binnenzijde.
• Zwelling: mogelijkheid van zwelling en blauwkleuring, afhankelijk van de letselernst.
• Stijfheid: stijfheid van de knie, wat bewegen moeilijker maakt.
• Drukpijn: pijn bij druk in het verloop van de mediale (binnenste) knieband.
• Tinteling: soms een tintelend gevoel rondom de knie richting het onderbeen.
• Warmte: het gebied rond het letsel kan warm aanvoelen door ontsteking.
• Beperkte beweging: verminderd bewegingsbereik van de knie door pijn of zwelling.
• Instabiliteit: instabiel gevoel, voornamelijk bij de zijdelingse bewegingen.
• Loopbeperking: moeite met lopen of onvermogen om gewicht op de knie te zetten.
• Geluiden: knappende of knarsende geluiden bij het bewegen van de knie.

Diagnose

De diagnose voor een blessure aan de binnenste knieband wordt meestal gesteld op basis van klachten, symptomen en een lichamelijk onderzoek. Een bepalende test meet de speling door het onderbeen ten opzichte van het bovenbeen naar buiten te duwen in een bijna gestrekte stand, met categorieën als Graad A (0-2 mm), Graad B (3-5 mm), Graad C (6-10 mm) en Graad D (>10 mm). Bij een speling van meer dan 10 mm is er vaak ook schade aan andere structuren in de knie, zoals de meniscus of kruisbanden. Acute blessures met aanzienlijke zwelling kunnen de nauwkeurigheid van deze test beïnvloeden. Bij twijfel of voor meer gedetailleerde informatie kan een MRI-scan uitgevoerd worden. In specifieke situaties, vooral als men overweegt direct te opereren, kan een artroscopie (kijkoperatie) noodzakelijk zijn. Wil je een indicatie of er mogelijk sprake is van een breuk?

Doe hier de Ottawa Knee Rules zelftest

MCL-letsel gradaties

• Graad A: Lichte verrekking met 0-2 mm speling.
• Graad B: Matige schade met 3-5 mm speling.
• Graad C: Ernstige schade, maar niet volledig gescheurd, met 6-10 mm speling.
• Graad D: Volledige ruptuur (scheur) met >10 mm speling.

(Zelf)behandeling en herstel

• MCL-letsel: gradatie en behandeling:
  • Graad A MCL-letsel: Lichte verrekking van de band. Aanbevolen wordt vaak rust, beperking van bepaalde activiteiten en eventueel korte fysiotherapie.
  • Graad B MCL-letsel: Matige schade aan de band. Een brace om de knie te ondersteunen en fysiotherapie kunnen nodig zijn voor een optimaal herstel.
  • Graad C MCL-letsel: Ernstige, maar niet complete, schade aan de band. De behandeling omvat vaak een langere periode van bracing en een uitgebreider revalidatieprogramma.
  • Graad D MCL-letsel: Een volledige ruptuur van de band. Hoewel chirurgie niet altijd vereist is, is bij bijkomende knieletsels een operatie soms noodzakelijk. Het is essentieel om een specialist te raadplegen voor het beste behandelplan.
  • Na het letsel en post-operatief kan het gebruik van een cold pack, drukverband en pijnstillers helpen de zwelling en pijn te verminderen. Geef het been voldoende rust, leg het regelmatig hoog en wissel rust af met milde activiteit.
• Plan van aanpak per gradatie
  • Graad A:
    • Klachten herstellen meestal binnen vier tot zes weken.
    • Pas je belasting aan en vermijd sportactiviteiten.
    • Gebruik 1-2 weken elleboogkrukken, een rollator of wandelstok.
    • Overweeg een tape ter ondersteuning (instructievideo onderaan) of;
    • Draag tijdelijk een kniebrace; Optioneel, vooral bij belastende activiteiten.
    • Verhoog belasting stapsgewijs voor sport-hervatting.
  • Graad B, C en D:
    • Draag een specifieke kniebrace;
      • Graad B en C: Gedurende de dag voor enkele weken tot maanden, afhankelijk van het advies van de behandelaar.
      • Graad D: 24 uur per dag gedurende zes weken.
    • Start direct met de brace om operatiekansen te verkleinen.
    • Mogelijk is direct een operatie nodig; raadpleeg een arts voor details.
    • Verhoog de kniebelasting geleidelijk over drie tot zes maanden.
    • Overweeg begeleiding door een (sport)fysiotherapeut. Vind de ideale expert met onze BehandelaarWijzer.
    • Of volg ons trainingsschema op maat als je zelfstandig aan de slag wil.
    • Optimaliseer je thuisworkout: Voor optimale resultaten raden we de volgende trainingsartikelen voor thuisgebruik aan:
      • Hometrainer
      • Beentrainer
      • Loopband
      • Oefenmat
      • Oefenbal
      • Fitnessstep
      • Halterset
      • Squat rack
      • Leg extension oefening
      • Weerstandsbanden
      • Springtouw
• Leefstijl aanbevelingen:
  • Overweeg leefstijlaanpassingen zoals voldoende slaap, hydratatie, gezonde voeding, regelmatige beweging en een positieve mindset. Dit bevordert balans in activiteit, herstel en welzijn en vermindert gezondheidsproblemen.
  • Meer informatie over dit onderwerp is [hier] te vinden of via de aangeboden e-learning.
• Beweging en preventie:
  • Of je nu voor een operatie of conservatieve behandeling kiest, blijf actief.
  • Start met laagdrempelige oefeningen zoals de hometrainer en bouw geleidelijk op.
  • Draag de juiste schoenen.
  • Doe altijd een goede warming-up en cooling-down.