Neuralgische amyotrofie (NA), plexus brachialis neuropathie, brachial plexus neuropathy, brachial plexus neuritis

Samenvatting

• Klachtenbeschrijving: Neuralgische Amyotrofie (NA) is een zenuwaandoening die intense pijn in de schouder, arm en hand veroorzaakt, gevolgd door spierverlamming.
• Ontstaanswijze: Vooralsnog onbekende oorzaken, maar theorien wijzen op een verstoring in het afweersysteem, zenuwgevoeligheid voor schade, infecties, medische procedures, fysieke belasting, en erfelijke factoren als mogelijke triggers voor NA.
• Symptomen: Intense zenuwpijn in de schouder, arm en hand tijdens de acute fase, spierzwakte, gevoelsstoornissen, bewegingsbeperking en huidveranderingen.
• Diagnose: De diagnose wordt gesteld op basis van symptomen, een lichamelijk onderzoek en mogelijk een spier- en zenuwonderzoek.
• (Zelf)behandeling en herstel: Behandelingsopties omvatten pijnstilling, fysiotherapie, ergotherapie, leefstijlaanpassingen, psychologische ondersteuning, ontspanningstechnieken en hulpmiddelen.

Beschrijving van de aandoening

Neuralgische amyotrofie, ook wel plexus brachialis neuropathie genoemd, is een aandoening die intense pijn in de schouder, arm en hand veroorzaakt, vaak gevolgd door gedeeltelijke of volledige spierverlamming in deze gebieden. Deze aandoening ontstaat door problemen in de plexus brachialis, een netwerk van zenuwen bij het sleutelbeen dat de spieren en het gevoel in de schouders, armen en handen regelt. De symptomen beginnen meestal met ernstige pijn die ongeveer drie weken aanhoudt, gevolgd door aanhoudende spierpijn. Het komt vaak voor dat sommige spieren blijvend verzwakt zijn als gevolg van de zenuwschade. Het herstel van de spierkracht kan maanden tot jaren duren, waarbij de meeste mensen na één tot twee jaar 78% tot 90% van hun oorspronkelijke kracht terugkrijgen, hoewel het behoud van bewegingen moeilijker kan worden. In ongeveer één op de vier gevallen keert de aandoening terug, soms op een andere locatie en met jaren tussen de episoden. Het risico op herhaling is groter als de aandoening in de familie voorkomt, waarbij tot driekwart van de getroffen familieleden herhalingen kan ervaren.

Uitleg bij de afbeelding: C1 t/m C7 = 1e t/m 7e halswervel, T1 en T2 = 1e en 2e borstwervel, sternum = borstbeen, ribs = ribben, scapula = schouderblad, clavicle = sleutelbeen, acromion = schoudertop, superior trunk = bovenste vertakking, middle trunc = middelste vertakking, inferior trunc = onderste vertakking, lateral cord = buitenste koord, posterior cord = achterste koord, medial cord = binnenste koord, overige benamingen zijn de zenuwen van de plexus brachialis.

Ontstaanswijze

• Disregulatie van het afweersysteem: Centraal in de ontwikkeling van NA staat een verstoring in het afweersysteem.
• Gevoeligheid van zenuwen: Mensen met NA hebben mogelijk van nature zenuwen die gevoeliger zijn voor beschadigingen.
• Fysieke belasting: Overmatig gebruik of belasting van de arm en schouder kan de kans op een aanval verhogen, door meer rek op de plexus brachialis te zetten.
• Erfelijke factoren: Erfelijkheid kan een rol spelen in de vatbaarheid voor NA.
• Onbekende precieze oorzaak: Ondanks deze factoren blijft de exacte oorzaak van NA grotendeels onbekend.
• Omgevingsfactoren: Bepaalde omgevingsfactoren kunnen ook bijdragen aan het risico op NA.
• Stress en trauma: Psychologische stress of fysiek trauma kunnen soms ook geassocieerd worden met het ontstaan van NA.
• Uitlokkende gebeurtenissen: Diverse factoren kunnen een aanval uitlokken, waaronder:
  • Infecties, ongeacht de veroorzaker.
  • Medische procedures zoals operaties en bevallingen.
  • Inentingen en bepaalde medicijnen.

Symptomen

• Acute fase intense zenuwpijn: Scherpe, schietende pijn in schouder- en armregio.
• Pijn bij beweging: Verergering van pijn bij bewegen van getroffen arm.
• Spierzwakte: Verminderde kracht in spieren van aangedane schoudergordel en arm.
• Spieratrofie: Verlies van spiermassa in aangedane gebieden.
• Gevoelsstoornissen: Dofheid, tintelingen of prikkelend gevoel in schouder, arm, hand en vingers.
• Bewegingsbeperking: Beperkte bewegingsvrijheid in schouder en arm.
• Huidveranderingen: Doorbloedings- en gevoelsstoornissen, verandering in huidtextuur of -kleur.
• Chronische symptomen: Langdurige zwakte en pijn, terugkerende spierpijn.
• Spierverzwakking en stijfheid: Bij langdurige klachten kunnen spieren dunner en stijver worden, wat bewegingsbeperking veroorzaakt.
• Ribzenuw symptomen: Heesheid, slikproblemen, kortademigheid bij bukken.
• Psychologische impact: Stress of depressie door chronische pijn en beperkingen.

Vergelijkbare klachten in andere gebieden

Naast de plexus brachialis kunnen bij neuralgische amyotrofie ook andere zenuwgebieden zijn aangetast. Dit omvat de plexus lumbosacralis, wat kan leiden tot pijn en uitval in het been. Soms zijn ook bepaalde hersenzenuwen betrokken, wat klachten zoals heesheid of slikproblemen kan veroorzaken. Bovendien kan de zenuw naar het middenrif beschadigd raken, wat ademhalingsproblemen geeft bij plat liggen of bukken. Er wordt verwacht dat mensen die NA hebben of hebben gehad, een verhoogd risico hebben op andere zenuwgerelateerde problemen.

​Diagnose

De diagnose van neuralgische amyotrofie wordt in de eerste instantie gesteld op basis van de gepresenteerde symptomen en de resultaten van een lichamelijk onderzoek. Als je dergelijke klachten ervaart, is het belangrijk om contact op te nemen met een huisarts. Bij verder onderzoek kan de huisarts doorverwijzen naar een neuroloog. De neuroloog kan vervolgens een spier- en zenuwonderzoek (EMG) uitvoeren om de diagnose te bevestigen en de ernst van de zenuwschade te evalueren. In sommige gevallen kan aanvullend beeldvormend onderzoek zoals MRI of CT-scans nodig zijn om andere aandoeningen uit te sluiten en een compleet beeld van de situatie te krijgen.

(Zelf)behandeling en herstel

• Behandelopties: Neuralgische amyotrofie kent geen genezende behandeling, maar symptomen kunnen worden behandeld met pijnstilling en onderdrukking van het afweersysteem. In de acute fase kan een korte stootkuur met ontstekingsremmers verlichting bieden en soms ook het herstel van spierkracht versnellen.
• Fysiotherapie en oefeningen: Bij het herstel van neuralgische amyotrofie speelt spierversterking een sleutelrol. Het is belangrijk om zowel de rechtstreeks getroffen spieren als de omliggende spieren rond de schouder en arm te trainen. Voor begeleiding kun je terecht bij een fysiotherapeut of gebruik ons trainingsschema op maat als je hier zelfstandig mee aan de slag wil. Manuele therapie kan helpen bij het verlichten van stijfheid in de nekwervelkolom en het schoudergewricht, met behulp van technieken zoals mobilisatie, massage en triggerpointbehandeling. Ook is een goede houding is van belang, vooral bij zittend werk. Voorkeur voor een behandeling op locatie? Vind de ideale expert met onze BehandelaarWijzer.
• Optimaliseer je thuisworkout: Om je thuisworkout te optimaliseren en het meeste uit je training te halen, bevelen we de volgende apparatuur en hulpmiddelen aan:
  • Crosstrainer
  • Roeiapparaat
  • Weerstandsbanden
• Taping: Tape kan in de beginfase waardevol zijn, vooral als ondersteuning bij het opbouwen van training. Het kan ongemak verminderen, stabiliteit bieden aan verzwakte spieren en progressieve trainingsroutines ondersteunen. Raadpleeg een fysiotherapeut voor de juiste toepassing van tape voor optimale voordelen.
• Ergotherapie: Ergotherapie speelt een belangrijke rol bij het beheer van langdurige klachten of blijvende beperkingen. Deze therapie biedt praktische hulpmiddelen en methoden om dagelijkse taken te vereenvoudigen, met de nadruk op geleidelijke aanpassing van de werkbelasting, afgestemd op het herstelproces. Ergotherapeuten richten zich op het aanleren van effectieve klachtenbeheerstechnieken. Voor aanpassingen in de werkomgeving is samenwerking met werkgevers of bedrijfsartsen van groot belang om een optimale ondersteuning tijdens het herstel te garanderen.
• Psychologische ondersteuning: Langdurige pijn en beperkingen kunnen leiden tot psychologische stress. Professionele ondersteuning, zoals therapie of deelname aan steungroepen, kan waardevol zijn in het omgaan met deze aspecten van de aandoening.
• Ontspanningstechnieken: Zoals yoga, meditatie en ademhalingsoefeningen, kunnen helpen bij het beheersen van pijn en het verminderen van stress.
• Leefstijlaanpassingen: Een gezonde leefstijl, inclusief een gebalanceerd dieet, gewichtsbeheersing bij overgewicht, en voldoende slaap, is essentieel voor herstel en algemeen welzijn. Dit draagt bij aan het verminderen van toekomstige klachten en bevordert de algehele gezondheid. Wil je meer inzicht in het belang hiervan? Bekijk dan deze gedetailleerde bron [link] of volg een gespecialiseerde e-learning.