Thoracale kanaalstenose, spinale kanaalstenose, vernauwing van de borstwervelkolom, thoracic spinal stenosis, thoracal spinal stenosis

Samenvatting

• Klachtenbeschrijving: Thoracale kanaalstenose veroorzaakt door veroudering leidt tot zenuwcompressie in de middenrug, resulterend in pijn, soms uitstralend naar borst of buik, en mogelijk krachtverlies.
• Ontstaanswijze: Voornaamste oorzaken zijn rugdegeneratie, osteofytvorming (vorming van botwoekeringen), en verdikking van bindweefselbanden, met hernia's, tumoren en ontstekingen als mogelijke bijdragers.
• Symptomen: Pijn verergert vaak bij staan en verlicht bij voorovergebogen houdingen, met mogelijk krachtsverlies in bovenlichaam.
• Diagnose: Stellen van diagnose gebeurt via medische geschiedenis, lichamelijk onderzoek en MRI.
• (Zelf)behandeling en herstel: Pijnmanagement, fysiotherapie, ergonomische aanpassingen en indien nodig chirurgie. Specialistisch advies is belangrijk voor een passend behandelplan.

Beschrijving klachten

Thoracale kanaalstenose verwijst naar een vernauwing in het wervelkanaal in het midden van je rug, waar de thoracale wervels zich bevinden. Dit kanaal omhult het ruggenmerg en verschillende zenuwwortels. Wanneer er sprake is van vernauwing in dit gebied, kunnen de zenuwwortels bekneld raken, wat leidt tot symptomen zoals pijn in de rug, verstoorde zenuwsignalen, krachtverlies en tintelingen, mogelijk uitstralend naar de borstkas of buik. Thoracale kanaalstenose treedt vaak op bij personen boven de 50 jaar als gevolg van natuurlijke slijtage, maar kan ook veroorzaakt worden door hernia's, tumoren of ontstekingen. In tegenstelling tot lumbale kanaalstenose, die veel voorkomt bij ouderen, is thoracale kanaalstenose zeldzamer en zijn de symptomen vaak meer variabel en subtiel, wat de diagnose uitdagender maakt.

Uitleg afbeelding: Weergave van de borstwervelkolom met aangrenzende ribben.

Ontstaanswijze

• Slijtage van de middenrug: Net als in de lage rug, slijten de tussenwervelschijven in de thoracale regio door veroudering. Dit kan leiden tot een verminderde ruimte in het wervelkanaal in het midden van de rug.
• Extreme slijtage en osteofytvorming: Bij ernstige slijtage kunnen de tussenwervelschijven in de thoracale regio inkrimpen of zelfs volledig verdwijnen, waardoor de wervels direct contact met elkaar maken. Dit kan leiden tot de vorming van osteofyten, of botwoekeringen, die bijdragen aan vernauwing van het wervelkanaal.
• Verdikking van het ligamentum flavum: In de thoracale regio kunnen de bindweefselbanden die de wervels bij elkaar houden ook verdikken, wat de vernauwing van het kanaal verder bevordert.
• Andere oorzaken: Specifiek voor de thoracale regio kunnen ingezakte wervels, tumoren, of breuken in de middenrug ook bijdragen aan de ontwikkeling van kanaalstenose. Deze aandoeningen kunnen leiden tot extra druk op het wervelkanaal, wat resulteert in een vernauwing.

Symptomen

• Sensaties in de borst en buik: Pijn of ongemak in de borst- en buikregio, soms uitstralend naar het midden van de rug. Patiënten kunnen ook een branderig, dof gevoel ervaren, of tintelingen in deze gebieden.
• Verergering van pijn bij bepaalde houdingen: Pijn kan toenemen bij activiteiten die de thoracale wervelkolom strekken, zoals bepaalde staande of zittende houdingen, waardoor de vernauwing in het wervelkanaal wordt geaccentueerd.
• Verlichting van pijn bij houdingsaanpassingen: Klachten kunnen verminderen bij houdingen die de thoracale wervelkolom ontlasten, zoals voorovergebogen staan of zitten in een ondersteunende stoel.
• Vermoeidheid en krachtverlies: Patiënten kunnen een algemeen gevoel van vermoeidheid ervaren, met name in de middenrug. Er kan ook sprake zijn van krachtsverlies, vooral na langdurige activiteiten.
• Ademhalingsproblemen: In zeldzame gevallen kan thoracale kanaalstenose leiden tot ademhalingsproblemen vanwege de nabijheid van de longen en ribben.
• Andere symptomen: Blaas- of darmstoornissen zijn zeldzaam bij thoracale kanaalstenose, maar kunnen voorkomen in ernstige gevallen. Ook kunnen er sensibiliteits- of reflexstoornissen optreden in de bovenste ledematen of torso.

Diagnose

Bij het diagnosticeren van thoracale kanaalstenose begint het proces met een uitgebreide anamnese om de klachten en symptomen te bespreken. Dit wordt gevolgd door een lichamelijk onderzoek gericht op de thoracale regio van je rug. Beeldvormende onderzoeken spelen een cruciale rol; een röntgenfoto kan inzicht geven in de botten en wervelstructuur, terwijl een MRI-scan noodzakelijk is voor een gedetailleerde beoordeling van de zachte weefsels, inclusief de tussenwervelschijven en zenuwen. Deze onderzoeken zijn essentieel om de exacte locatie en ernst van de vernauwing te bepalen en om een geschikt behandelplan op te stellen.

(Zelf)behandeling en herstel

• Pijnmanagement: Overleg met een arts over pijnbestrijding is van belang. Mogelijkheden zijn pijnmedicatie, injecties, of tractie. In sommige gevallen kunnen steroïde-injecties direct in de wervelkolom verlichting bieden. Het toepassen van een elektrostimulator of TENS-apparaat kan ook bijdragen aan pijnvermindering.
• Fysiotherapie en oefeningen: Een reeks specifiek ontworpen oefeningen, vooral gericht op mobiliteit en houding, speelt een cruciale rol in het versterken van spieren en het verbeteren van flexibiliteit. Professionele begeleiding door een fysiotherapeut is van belang voor correcte bewegings- en houdingsadviezen. Dit omvat ook het bewust worden en aanpassen van dagelijkse activiteiten, zoals het vermijden van een holle rug of het kiezen van een zithouding die de rug ontlast. Voor een zelfstandige aanpak bieden wij een op maat gemaakt trainingsschema. Zoek je persoonlijke begeleiding? Onze BehandelaarWijzer helpt je de ideale specialist te vinden.
• Optimaliseer je thuisworkout: Voor het beste resultaat tijdens je training thuis raden we de volgende oefenmaterialen aan: een oefenmat en een oefenbal.
• Gebruik van hulpmiddelen: Hulpmiddelen zoals een rollator of winkelwagentje, die het mogelijk maken om voorovergebogen te lopen, kunnen symptomen verlichten. Zittingen op een rollator bieden ook rustmomenten.
• Leefstijlaanpassingen: Een evenwichtige leefstijl, bestaande uit gezonde voeding, regelmatige beweging en effectief stressmanagement, kan de gezondheid van de rug optimaliseren en symptomen verminderen. Voor meer inzicht in dit onderwerp kun je hier verder lezen of de aangeboden e-learning raadplegen.
• Alternatieve therapieën: Sommige patiënten vinden verlichting met alternatieve behandelingen zoals acupunctuur, chiropractie of massage.
• Chirurgische ingrepen: In gevallen van ernstige of progressieve symptomen en onvoldoende verbetering na een conservatieve behandeling, kan een operatie noodzakelijk zijn. Deze operatie kan gericht zijn op het verwijderen van de hernia, het vergroten van de ruimte in het wervelkanaal of in sommige gevallen het stabiliseren van meerdere wervels. Het wordt sterk aanbevolen om na de operatie te revalideren onder begeleiding van een fysiotherapeut.